Επαφές ΗΠΑ με Σαουδική Αραβία για το φλέγον ζήτημα στην Υεμένη

Ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας Τζέικ Σάλιβαν συναντήθηκε χθες Κυριακή με τον σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και συζήτησε μαζί του για αυτή που ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε «σημαντική πρόοδο» στις προσπάθειες για να έρθει ειρήνη στην Υεμένη.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, με σκοπό να αποκατασταθούν οι σχέσεις της Ουάσιγκτον με το Ριάντ –που πέρασαν τρικυμίες τα τελευταία χρόνια–, ο κ. Σάλιβαν είχε από κοινού και κατ’ ιδίαν συνομιλίες με τον πρίγκιπα διάδοχο και de facto ηγέτη του βασιλείου, με τον σεΐχη Ταχνούν μπιν Ζάγεντ αλ Ναχιάν, σύμβουλο εθνικής ασφαλείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, και τον Ατζίτ Ντοβάλ, σύμβουλο εθνικής ασφαλείας της Ινδίας. Εξετάστηκε το «κοινό όραμα για να γίνει πιο ασφαλής και ευημερούσα η περιφέρεια της Μέσης Ανατολής, και να διασυνδεθεί με την Ινδία και τον [υπόλοιπο] κόσμο», σύμφωνα με το δελτίο Τύπου.

Η επίσκεψη του κ. Σάλιβαν ακολουθεί περίοδο εντάσεων, καθώς η σχέση ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας σημαδεύτηκε από τις μειώσεις της παραγωγής πετρελαίου από τον ΟΠΕΚ+, επικεφαλής του οποίου είναι το Ριάντ, καθώς και από τη δολοφονία το 2018 του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, αρθρογράφου της Washington Post, άλλοτε ανθρώπου του παλατιού που όπως μετατράπηκε σε μαύρο πρόβατο.

Ο κ. Σάλιβαν συζήτησε σχετικά με τη «σημαντική πρόοδο» που έχει σημειωθεί στην προσπάθεια περαιτέρω «εδραίωσης της 15μηνης πλέον εκεχειρίας στην Υεμένη», εξήρε «τις συνεχιζόμενες προσπάθειες υπό την ηγεσία του ΟΗΕ για να τερματιστεί ο πόλεμος», καθώς και «φάσμα άλλων ζητημάτων», πάντα σύμφωνα με το δελτίο Τύπου του Λευκού Οίκου.

Ακόμη, ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ ευχαρίστησε τον πρίγκιπα διάδοχο για την υποστήριξη των σαουδαραβικών αρχών στην αγωνιώδη προσπάθεια εσπευσμένης απομάκρυνσης Αμερικανών από το Σουδάν μετά το ξέσπασμα του πολέμου ανάμεσα στους στρατηγούς την 15 Απριλίου.

Ο ειδικός επιτετραμμένος των ΗΠΑ Τιμ Λέντερκινγκ ταξίδεψε νωρίτερα αυτόν τον μήνα στο Ομάν και στη Σαουδική Αραβία για να πιέσει να προχωρήσουν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για την Υεμένη, σύμφωνα με ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Στρατιωτική συμμαχία υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας επενέβη στον πόλεμο στην Υεμένη τον Μάρτιο του 2015, καθώς οι σιίτες αντάρτες Χούθι, προσκείμενοι στο Ιράν, είχαν εκδιώξει τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση από την πρωτεύουσα Σανάα και συνέχιζαν την προέλασή τους προς τον νότο με ραγδαίο ρυθμό.

Σαουδαραβική αντιπροσωπεία, που επιδιώκει συμφωνία μόνιμης κατάπαυσης του πυρός –ώστε να τερματιστεί η εμπλοκή του Ριάντ στον πόλεμο– διεξήγαγε συνομιλίες στα μέσα Απριλίου στη Σανάα με στελέχη της Ανσάρ Αλλάχ, γνωστής επίσης ως Χούθι από το επώνυμο της οικογένειας των ηγετών της. Ο κορυφαίος διαπραγματευτής της παράταξης σιιτών ανταρτών διαβεβαίωσε πως σημειώθηκε πρόοδος και ανήγγειλε τη συνέχιση των συνομιλιών.

Ο πόλεμος στην Υεμένη έχει στοιχίσει τη ζωή σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, εκτόπισε εκατομμύρια άλλους και βύθισε το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού στην προσφυγιά, στην ένδεια και στην πείνα — ο ΟΗΕ χαρακτηρίζει την κατάσταση στη χώρα μια από τις χειρότερες ανθρωπιστικές τραγωδίες στον κόσμο. Αρκετοί αναλυτές βλέπουν πόλεμο δι’ ενδιαμέσων της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν.

Ανώτερος αξιωματούχος του μηχανισμού ασφάλειας του Ισραήλ δήλωνε την Παρασκευή πως η κυβέρνησή του ελπίζει πως με την επίσκεψη του κ. Σάλιβαν θα εξασφαλιζόταν σημαντική πρόοδος ως προς την προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία. Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου πάντως δεν αναφέρεται στο Ισραήλ.