Εκλογές διεξάγονται σήμερα στο Καζακστάν

Βουλευτικές εκλογές διεξάγονται σήμερα στο Καζακστάν, με τις οποίες ενδέχεται να εκλεγούν στο κοινοβούλιο ανεξάρτητοι υποψήφιοι, ένδειξη ενός δειλού δημοκρατικού ανοίγματος παρά τα αυταρχικά αντανακλαστικά που επιμένουν στη χώρα αυτή, η οποία είναι η μεγαλύτερη της κεντρικής Ασίας. Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις 07:00 (03:00 ώρα Ελλάδας) και οι περίπου 12 εκατομμύρια ψηφοφόροι θα μπορούν να ψηφίσουν μέχρι τις 20:00 τοπική ώρα. Ο πρόεδρος Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ ψήφισε νωρίς, γύρω στις 08:00.

Για πρώτη φορά από το 2004, στις εκλογές αυτές συμμετέχουν υποψήφιοι που δεν συνδέονται με κόμματα. Το όριο για την είσοδο στη Μαζιλίς, την κάτω βουλή του κοινοβουλίου που αριθμεί 98 βουλευτές, μειώθηκε στο 5% και θεσπίσθηκε ποσόστωση 30% για τις γυναίκες, τους νέους και τα πρόσωπα με αναπηρία. Οι αλλαγές αυτές αναζωογόνησαν κάπως το αγκυλωμένο πολιτικό τοπίο αυτής της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας, που συνορεύει με τη Ρωσία και την Κίνα και φέρει ακόμη τα σημάδια από τις φονικές ταραχές του Ιανουαρίου 2022.

Στην προηγούμενη βουλή εκπροσωπούνταν μόνο τρία κόμματα. Όλα υποστήριζαν τον πρόεδρο Τοκάγεφ, ο οποίος επανεξελέγη εύκολα το Νοέμβριο με πάνω από το 80% των ψήφων, σε μια ψηφοφορία στην οποία δεν είχε πραγματικό αντίπαλο. «Το εκλογικό σύστημα άλλαξε και δίνει την εντύπωση πως υπάρχει επιλογή. Όμως στην πραγματικότητα ο πρόεδρος και η διοίκησή του κρατούν στα χέρια τους την καταμέτρηση των ψήφων», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο πολιτειολόγος Ντιμάς Αλιάνοφ.

«Σε μια χώρα αυταρχική, οι εκλογές γίνονται για να διατηρηθεί η εξουσία, όχι για να αντιακτασταθεί», τονίζει ο Αλιάνοφ. Οι εκλογές αυτές, οι οποίες αφορούν επίσης τα τοπικά κοινοβούλια, διεξάγονται μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2022, την οποία εισήγαγε ο Τοκάγεφ. Ο 69χρονος ηγέτης, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2019, δηλώνει τη βούλησή του να «συνεχίσει τον εκσυγχρονισμό» που άρχισε πέρυσι σ' αυτή την χώρα που είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους.

Διότι οι μεγάλες ανισότητες και η διαφθορά δεν εξαφανίσθηκαν και ο πληθωρισμός, που τρέχει με ρυθμό πάνω από 20%, ροκανίζει την αγοραστική δύναμη. Μετά τις ταραχές του 2022, ο Τοκάγεφ διέρρηξε επίσης τις σχέσεις του με τον προκάτοχο και μέντορά του, τον παντοδύναμο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, που βρισκόταν στην εξουσία επί τρεις δεκαετίες. Οι διαδηλώσεις αυτές κατά του υψηλού κόστους ζωής είχαν συγκλονίσει τη χώρα και η καταστολή τους είχε στοιχίσει τη ζωή σε 238 ανθρώπους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Ο πολιτικός αναλυτής Αντρέι Τσεμποτάρεφ εκτιμά πως «μετά τις εκλογές αυτές, τέσσερα ή πέντε κόμματα αναμένεται να εκπροσωπηθούν στο κοινοβούλιο. Αυτό είναι ευεργετικό για την εξουσία, επειδή κόμματα πιστά στον πρόεδρο θα είναι παρόντα στο κοινοβούλιο και το Αμανάτ, το προεδρικό κόμμα, θα διατηρήσει την πλειοψηφία των εδρών. Από την άλλη πλευρά, η ποικιλία των κομμάτων θα έχει αντίκτυπο στην αποδοχή του αποτελέσματος των εκλογών, τόσο από τον πληθυσμό όσο και σε διεθνές επίπεδο».