Βαριές απώλειες εσόδων από το βασικό της εξαγωγικό προϊόν, το πετρέλαιο και τα προϊόντα του, υφίσταται η Ρωσία μετά τη γενική πτώση των διεθνών τιμών, ως αποτέλεσμα της μειωμένης παγκόσμιας ζήτησης, αλλά και εξαιτίας της απαγόρευσης εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου στην Ευρώπη και της επιβολής πλαφόν στα 60 δολ. το βαρέλι, πέραν του οποίου απαγορεύεται σε εταιρείες ασφάλισης και μεταφορών της Δύσης να προχωρούν σε συναλλαγές ρωσικού πετρελαίου.
Όπως εκτιμά το ερευνητικό ινστιτούτο Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA), το οποίο εδρεύει στο Ελσίνκι, η απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ και το ανώτατο όριο τιμών κοστίζουν στη Ρωσία 160 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα. Όμως, όπως τονίζεται από το CREA μπορούν να ληφθούν και περαιτέρω μέτρα, τα οποία θα πολλαπλασιάσουν τις απώλειες της Ρωσίας, ώστε να περιορισθεί η δυνατότητα χρηματοδότησης του πολέμου της στην Ουκρανία.
Σημειώνεται ότι, ακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις, αλλά και υπό την επίδραση των αναβαθμισμένων διεθνών κυρώσεων, η κύρια ποικιλία ρωσικού πετρελαίου που προορίζεται για εξαγωγή στην Ευρώπη, το αργό πετρέλαιο Ουραλίων, έχει χάσει περίπου το ένα τρίτο της τιμής του, σε σχέση με τα επίπεδα του Νοεμβρίου, και διαπραγματεύεται σταθερά κάτω από το πλαφόν των 60 δολ./βαρέλι, υποχωρώντας ακόμη και στα 50 δολ. πριν από λίγες ημέρες.
Η «βουτιά» του αργού Ουραλίων από τα 53 στα 55 δολ.
Καθώς οι κυρώσεις και το κόστος της εισβολής στην Ουκρανία επηρεάζουν την οικονομία της Ρωσίας, η χώρα εξαρτάται περισσότερο από ποτέ από τα έσοδα από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων, τονίζει το CREA στην ανάλυσή του. Η ΕΕ έχει λάβει πολλά μέτρα τον τελευταίο χρόνο για να διακόψει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές καυσίμων από τη Ρωσία και να διακόψει τη χρηματοδότηση για την απρόκλητη και παράνομη επίθεση του Κρεμλίνου κατά της Ουκρανίας και της Ευρώπης.
Βραχυπρόθεσμα και απροσδόκητα, η Ρωσία είχε μεγάλα οφέλη από τις υψηλές τιμές των ορυκτών καυσίμων το 2022, αλλά αυτά τα οφέλη εξαντλούνται, εν μέρει λόγω των μειώσεων στην κατανάλωση ορυκτών καυσίμων που προκαλούνται από τις υψηλές τιμές. Περαιτέρω περικοπές στα έσοδα του Κρεμλίνου θα αποδυναμώσουν επομένως ουσιαστικά την ικανότητα της χώρας να συνεχίσει την επίθεσή της και θα βοηθούσαν στον τερματισμό του πολέμου, τονίζει το think tank.
Η ανάλυση της CREA αξιολογεί τις επιπτώσεις των μέτρων που έχουν ληφθεί από την ΕΕ και τους άλλους συμμάχους της Ουκρανίας μέχρι σήμερα και προσδιορίζει περαιτέρω επιλογές για να αδειάσει το πολεμικό σεντούκι του Κρεμλίνου, όπως τονίζεται χαρακτηριστικά.
Τα βασικά ευρήματα της μελέτης
- Τα έσοδα της Ρωσίας από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων μειώθηκαν 17% τον Δεκέμβριο, στο χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη της πλήρους κλίμακας εισβολής της χώρας στην Ουκρανία.
- Η πτώση του όγκου των αποστολών και των τιμών του ρωσικού πετρελαίου έχει μειώσει τα έσοδα από τις εξαγωγές της χώρας κατά 180 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα. Η Ρωσία κατάφερε να ανακτήσει 20 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα, αυξάνοντας τις εξαγωγές προϊόντων διύλισης πετρελαίου (σ.σ.: κυρίως ντίζελ) στην ΕΕ και στον υπόλοιπο κόσμο, με αποτέλεσμα η καθαρή ημερήσια απώλεια να υπολογίζεται σε 160 εκατομμύρια ευρώ.
- Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν προκάλεσαν μείωση κατά 12% των εξαγωγών αργού πετρελαίου τον Δεκέμβριο από τη Ρωσία και μείωση 23% στις τιμές πώλησης. Η διακοπή από τη Γερμανία του εφοδιασμού της με πετρέλαιο μέσω αγωγού μείωσε περαιτέρω κατά 5% τις εξαγωγές στα τέλη Δεκεμβρίου με αποτέλεσμα μια συνολική πτώση των εσόδων από το αργό κατά 32% μέσα στον Δεκέμβριο.
- Η Ρωσία εξακολουθεί να εισπράττει περίπου 640 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα από την εξαγωγή ορυκτών καυσίμων, ποσό σημαντικά μειωμένο από το 1 δισ. ευρώ που εισέπραττε την περίοδο από τον Μάρτιο έως τον Μάιο του 2022. Η απαγόρευση των εισαγωγών διυλισμένου πετρελαίου από την ΕΕ, η επέκταση του ανώτατου ορίου τιμών στο διυλισμένο πετρέλαιο και οι μειώσεις στις εισαγωγές πετρελαίου μέσω αγωγών από την Πολωνία θα μειώσουν το ποσό αυτό κατά περίπου 120 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα επιπλέον, έως τις 5 Φεβρουαρίου.
- Η ΕΕ παρέμεινε ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου από τη Ρωσία τον Δεκέμβριο, όταν συμπεριλήφθηκε το αργό πετρέλαιο αγωγών και όλα τα προϊόντα πετρελαίου. Αυτό έχει ήδη αλλάξει, καθώς η Γερμανία έπαψε να εισάγει ρωσικό πετρέλαιο αγωγών στα τέλη Δεκεμβρίου και η απαγόρευση των πετρελαϊκών προϊόντων της ΕΕ τίθεται σε ισχύ τον Φεβρουάριο.
- Η Ρωσία έχει ήδη κλείσει συμβόλαια για αποστολή μέσω θαλάσσης αργού πετρελαίου αξίας 3,1 δισ. ευρώ. Αυτά τα συμβόλαια έκλεισαν σε τιμές κάτω από το πλαφόν των 60 δολ. και θα φέρουν φορολογικά έσοδα στο Κρεμλίνο ύψους 2 δισ. ευρώ. Αυτά τα φορολογικά έσοδα μπορούν να εξαλειφθούν σχεδόν πλήρως, αν αναθεωρηθεί το πλαφόν σε χαμηλότερο επίπεδο, που θα είναι πολύ πιο κοντά στο κόστος παραγωγής της Ρωσίας.
- Η μείωση του ανώτατου ορίου τιμών αργού πετρελαίου στα 25-35 δολάρια, που εξακολουθεί να είναι πολύ πάνω από το κόστος παραγωγής και μεταφοράς του ρωσικού αργού, θα μείωνε τα έσοδα της Ρωσίας από εξαγωγές πετρελαίου κατά τουλάχιστον 100 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα.
- Ο συνασπισμός των χωρών που έχουν επιβάλει τα ανώτατα όρια τιμών έχει ισχυρή επιρροή και μπορεί να ωθήσει προς τα κάτω τα ανώτατα όρια τιμών, ενώ η Ρωσία δεν έχει βρει μια ουσιαστική εναλλακτική λύση για τα πλοία που ανήκουν ή / και ασφαλίζονται σε χώρες της G7 και της Ε.Ε. για τη μεταφορά ρωσικού αργού και πετρελαϊκών προϊόντων από λιμάνια της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας.
- Περαιτέρω μέτρα που έχουν στη διάθεσή τους η ΕΕ και οι σύμμαχοί της μπορούν να μειώσουν περισσότερο τα έσοδα της Ρωσίας από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων κατά περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα, από το επίπεδο που προβλέπεται μετά την απαγόρευση εισαγωγής και την επιβολή του ανώτατου ορίου τιμών.
Το CREA συνιστά να μειωθεί το πλαφόν σε 25–35 δολάρια το βαρέλι και 5 δολ./βαρέλι υψηλότερα για τα διυλισμένα προϊόντα. Σε αυτό το επίπεδο, εκτιμά ότι πλαφόν μειώνει σημαντικά τα ρωσικά έσοδα από φόρους καυσίμων και καθιστά τη ρωσική παραγωγή πετρελαίου μη βιώσιμη οικονομικά.
Επιπλέον, προτείνει θέσπιση πρόσθετων κυρώσεων για τον περιορισμό του ρωσικού θαλάσσιου εμπορίου πετρελαίου. Αυτό περιλαμβάνει περιορισμούς στις πωλήσεις δεξαμενόπλοιων, που θα εμποδίσουν τη Ρωσία, τους συμμάχους της και τους εμπλεκόμενους εμπόρους να αποκτήσουν παλιά δεξαμενόπλοια για να τα χρησιμοποιήσουν για να παρακάμψουν το πλαφόν, καθώς και την απαγόρευση της μεταφόρτωσης ρωσικού πετρελαίου σε χωρικά ύδατα και αποκλειστικές οικονομικές ζώνες χωρών του συνασπισμού G7 - Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επίσης, προτείνει τον περιορισμό της χρήσης τάνκερ χωρίς επαρκή ασφαλιστική κάλυψη και της διασφάλιση της επιβολής σεβασμού των περιβαλλοντικών κανόνων για τα δεξαμενόπλοια στη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
