Οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση απαγορεύονται από σήμερα -με εξαιρέσεις-, καθώς το εμπάργκο που συμφωνήθηκε τον Ιούνιο τέθηκε πλέον σε ισχύ, σε μια προσπάθεια να μειωθούν τα έσοδα που τροφοδοτούν τη ρωσική πολεμική μηχανή που έχει εισβάλει στην Ουκρανία από τον Φεβρουάριο.
Μέρος δέσμης κυρώσεων προκειμένου να τιμωρηθεί η Ρωσία για τη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία, το εμπάργκο τύποις ίσχυε ήδη αμέσως μετά την υιοθέτησή του, όμως επετράπη περίοδος προσαρμογής στα κράτη-μέλη της ΕΕ για να εφαρμόσουν σταδιακά την απαγόρευση. Οι εξαιρέσεις αφορούν την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία, τρία κράτη μέλη με υψηλό βαθμό εξάρτησης από το αργό της Ρωσίας που μεταφέρεται με αγωγούς, τόσο λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, όσο και της αδυναμίας τους να το υποκαταστήσουν άμεσα.
Ταυτόχρονα, τίθεται σε ισχύ όριο τιμής για το ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται με πλοία, μέτρο σχεδιασμένο για να πλήξει τα έσοδα της χώρας από τις εξαγωγές ενέργειας. Ορίστηκε στα 60 δολάρια το βαρέλι.
Το όριο τιμής συνδέεται με αποφάσεις της G7 για να μειωθούν τα έσοδα της Ρωσίας από τις εξαγωγές ενέργειας στην παγκόσμια αγορά, ιδίως σε χώρες όπως η Κίνα ή η Ινδία. Δυνάμει του μέτρου , αν το ρωσικό αργό μεταφέρεται ή ασφαλίζεται ή χρηματοδοτείται ή οι μεταφορείς λαμβάνουν τεχνική υποστήριξη και υπηρεσίες από δυτικές εταιρίες, απαγορεύεται να πωλείται πάνω από τα 60 δολάρια το βαρέλι. Το όριο αυτό θα επανεξετάζεται ανά δύο μήνες, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με βάση τις τιμές αναφοράς του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ).
Η Ουκρανία καλούσε το όριο αυτό να κατέβει ακόμη χαμηλότερα, να φθάσει στα 30 δολάρια το βαρέλι. Όμως η Δύση ανησυχούσε για το ενδεχόμενο η Ρωσία να αποσύρει από την αγορά τις ποσότητες που διαθέτει, προκαλώντας ελλείψεις και κατακόρυφη άνοδο των τιμών διεθνώς.
Τον Φεβρουάριο του 2023 εξάλλου τίθεται σε ισχύ ευρωπαϊκό εμπάργκο και όριο τιμής στα διυλισμένα πετρελαϊκά προϊόντα που διαθέτει στην αγορά η Μόσχα.
«Το βασικό σημείο κατά την άποψή μας είναι το μήνυμα ότι η G-7 επιδιώκει να κρατήσει το ρωσικό πετρέλαιο στην αγορά», είχε δηλώσει παραμονές της έναρξης ισχύς του πλαφόν, στο Bloomberg ο Τζόελ Χάνκοκ, αναλυτής της Natixis. «Η αγορά έχει μετατοπιστεί σε μια άποψη ότι οι ρωσικές εξαγωγές αργού πετρελαίου θα παραμείνουν πιο ανθεκτικές από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως και σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστες από το ανώτατο όριο τιμών», είχε αναφέρει επίσης.
Η αντίδραση των Ρώσων
Την εκτίμηση της αγοράς ότι δεν θα υπάρξει διαταραχή από την επιβολή του πλαφόν φαίνεται να ενισχύει η στάση της Μόσχας, που έχει αφήσει κατά μέρος τις παλαιότερες απειλές της και συμβιβάζεται με το μέτρο. Η Ρωσία είχε αντιταχθεί πλαφόν είχε απειλήσει να σταματήσει την παραγωγή ως απάντηση. Ωστόσο, την Πέμπτη ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ είχε δηλώσει ότι το πλαφόν δεν απασχολεί τη Μόσχα.
Άλλωστε, με ένα τόσο γενναιόδωρο ανώτατο όριο, οι αγοραστές και οι πωλητές μπορούν εύκολα να ισχυριστούν ότι οι συναλλαγές θα συνεχιστούν κανονικά. Το αργό των Ουραλίων που εξάγεται από τα δυτικά λιμάνια της Ρωσίας είναι περίπου 10 δολ. κάτω από το προτεινόμενο ανώτατο όριο. Το αργό της ανατολικής Σιβηρίας (ESPO), που εξάγεται από τα ανατολικά λιμάνια της Ρωσίας σε χώρες της Ασίας, είναι πάνω από το πλαφόν.
«Δεν μας ενδιαφέρει ποιο θα είναι το ανώτατο όριο τιμών. Θα διαπραγματευτούμε απευθείας με τους εταίρους μας», δήλωσε ο Λαβρόφ. «Και οι συνεργάτες που συνεχίζουν να συνεργάζονται μαζί μας δεν θα κοιτάξουν αυτά το πλαφόν», πρόσθεσε.
Η G-7 αποφάσισε ως επί το πλείστον να σταματήσει τις δικές της εισαγωγές ρωσικού αργού, οπότε η κίνηση απευθύνεται ξεκάθαρα σε άλλους μεγάλους αγοραστές όπως η Κίνα, η Ινδία και η Τουρκία. Αυτές οι χώρες δεν έχουν υπογράψει, αλλά οι ΗΠΑ ελπίζουν ότι θα χρησιμοποιήσουν το όριο ως διαπραγματευτικό χαρτί έναντι των Ρώσων. Άλλωστε, εάν δεν αγοράσουν κάτω από το όριο, δεν θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ασφάλιση και μεταφορά από εταιρείες της Ευρώπης
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
