Σε μια εποχή πολιτικών ανακατατάξεων με βαρύτητα πολύ πέρα από τα σύνορά της μπαίνει η Γερμανία μετά τις χθεσινές εκλογές, που έδωσαν οριακό προβάδισμα στους Σοσιαλδημοκράτες του σημερινού υπουργού Οικονομικών, Όλαφ Σολτς για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, με τον Χριστιανοδημοκράτη, Άρμιν Λάσετ, να επιμένει στη διεκδίκηση της καγκελαρίας ακόμη και μετά την ήττα του.
Το μόνο που είναι βέβαιο, στον απόηχο αυτής της εκλογικής αναμέτρησης, είναι ότι η Άνγκελα Μέρκελ θα παραμείνει αρκετό καιρό ακόμη στην καγκελαρία, καθώς όλοι αναλυτές συμφωνούν ότι οι μετεκλογικές διαπραγματεύσεις για τη συγκρότηση πολυκομματικού σχήματος θα είναι εξίσου, αν όχι πιο δύσκολες από αυτές που έγιναν μετά τις εκλογές του 2017 και κατέληξαν στο σχηματισμό της κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού (Χριστιανοδημοκράτες - Σοσιαλδημοκράτες) ύστερα από σχεδόν έξι μήνες (172 ημέρες).
«Ο Σολτς κέρδισε. Αλλά πόση αξία έχει αυτή η νίκη; Το εκλογικό αποτέλεσμα είναι μια μεγάλη επιτυχία για τον Όλαφ Σολτς και τους Σοσιαλδημοκράτες, αλλά υπάρχει ακόμη μακρύς δρόμος για την καγκελαρία», σημειώνει το Spiegel Online, σχολιάζοντας το εκλογικό αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις για το τελικό αποτέλεσμα από το Ινστιτούτο infratest dimap, που μεταδόθηκαν από το τηλεοπτικό δίκτυο ARD, το SPD του Σολτς είχε διαφορά 1,7% από τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU-CSU) του Άρμιν Λάσετ, καθώς αναμενόταν να συγκεντρώσει το 25,8% των ψήφων έναντι 24,1%.
Δεδομένου ότι έχει αποκλειστεί ο σχηματισμός κυβέρνησης εκ νέου από τα δύο μεγάλα κόμματα, αριθμητικά επιβεβλημένος είναι ένας τρικομματικός συνασπισμός. Ρυθμιστές των μετεκλογικών συνεργασιών είναι δύο κόμματα με ισχυρές ιδεολογικές αντιθέσεις στα θέματα της οικονομίας και του περιβάλλοντος: οι Πράσινοι, που παίρνουν την τρίτη θέση με 14,6%, αν και για λίγο είχαν βρεθεί προεκλογικά ακόμη και στην πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις, και το φιλελεύθερο FDP, που θα λάβει 11,5%. Το ακροδεξιό AfD, που ήταν η δυσάρεστη έκπληξη των προηγούμενων εκλογών, μπαίνοντας στη Βουλή για πρώτη φορά με ποσοστό άνω του 12%, αυτή την φορά υποχωρεί στο 10,5%. Οριακά χαμηλότερα από το εκλογικό όριο του 5% διαμορφώνεται το ποσοστό του ακροαριστερού και φιλορωσικού Linke, στο 4,9%.
Ο νικητής των εκλογών, Όλαφ Σόλτς, στον οποίο το SPD χρωστά τη σημαντική αύξηση του ποσοστού του κατά 5,5%, ύστερα από τη μεγάλη πτώση του 2017, έχει τώρα τον πρώτο λόγο για την έναρξη διαπραγματεύσεων με τους Πράσινους και το FDP. Όμως, θεωρητικά και ο Άρμιν Λάσετ, παρότι είναι ηττημένος και η παράταξή του βγαίνει με βαριές απώλειες από την εκλογική διαδικασία, διατηρεί την πιθανότητα να ηγηθεί ο ίδιος ενός κυβερνητικού συνασπισμού, εάν έλθει σε συμφωνία με τα δύο κόμματα - ρυθμιστές.
Αυτές οι διαπραγματεύσεις είναι, θεωρητικά, ανοικτές σε διαφορετικά αποτελέσματα, χωρίς να μπορεί να προεξοφληθεί ποια πολιτική και ιδεολογική κατεύθυνση θα πάρει το επόμενο κυβερνητικό σχήμα της Γερμανίας. Ο Άρμιν Λάσετ «κλείνει το μάτι» σε μια κυβέρνηση «Τζαμάικα» (CDU/CSU, Πράσινοι, FDP), το μοναδικό σχήμα στο οποίο ο καγκελάριος θα προέρχεται από την Ένωση των χριστιανοδημοκρατικών κομμάτων, ενώ ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος Όλαφ Σολτς μιλά για κυβέρνηση «φανάρι» (SPD, Πράσινοι, FDP). Πιθανόν σήμερα θα αρχίσουν διερευνητικές επαφές, καθώς τόσο ο κ. Λάσετ όσο και ο κ. Σολτς ζήτησαν η επόμενη κυβέρνηση να βρίσκεται στη θέση της πριν από τα Χριστούγεννα.
Για τον επικεφαλής του Ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Insa, Χέρμαν Μπίνκερτ, αυτό που κόστισε κυρίως στον Άρμιν Λάσετ ήταν το γέλιο του κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του προέδρου Φρανκ - Βάλτερ Σταϊνμάιερ στην περιοχή που επλήγη το καλοκαίρι από τις πλημμύρες. Όπως δείχνουν τα στοιχεία δημοσκόπησης του Ινστιτούτου Forsa για λογαριασμό του τηλεοπτικού σταθμού n-tv, το 52% θεωρεί ότι ο κ. Λάσετ ήταν «ο λάθος» υποψήφιος, ενώ το 25% ότι υπήρχε γενικότερη δυσαρέσκεια με την Χριστιανική Ένωση, η οποία υπέστη φθορά έπειτα από τόσα χρόνια στην εξουσία. Επιπλέον, το 62% θεωρεί τον κ. Λάσετ υπεύθυνο για το αρνητικό αποτέλεσμα του κόμματος στις χθεσινές εκλογές.
Σε ό,τι αφορά τις μετακινήσεις ψηφοφόρων, η Ένωση έχασε περίπου 1,36 εκατομμύρια προς το SPD, το οποίο κέρδισε επίσης, μεταξύ άλλων, 590.000 ψηφοφόρους της Αριστεράς και 320.000 ψηφοφόρους οι οποίοι είτε ήταν νέοι, ή μέχρι τώρα απείχαν. Η Ένωση έχασε 900.000 ψηφοφόρους προς τους Πράσινους και 340.000 προς το FDP. Οι νέοι ψηφοφόροι κατά ποσοστό 23% ψήφισαν το FDP και κατά το 22% τους Πράσινους. Η εφημερίδα Handelsblatt σε σχόλιό της έκανε σκωπτικά λόγο για «ένα τέταρτο καγκελάριο», εξηγώντας ότι το καθένα από τα δύο μεγάλα λαϊκά κόμματα κέρδισε μόλις το ένα τέταρτο του εκλογικού σώματος. «Πάνω από το 70% δεν ψήφισε το κόμμα του μελλοντικού αρχηγού της κυβέρνησης. Τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν εξαντληθεί ως προς το περιεχόμενο και το προσωπικό τους», ανέφερε.
Τι λένε οι πολιτικοί αρχηγοί
Κατά τη διάρκεια πάντως του λεγόμενου Γύρου των Ελεφάντων, της καθιερωμένης εμφάνισης όλων των πολιτικών αρχηγών σε τηλεοπτική συζήτηση μετά την ανακοίνωση των πρώτων αποτελεσμάτων, ο κ. Λάσετ δήλωσε ότι δεν είναι ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα μεν, αλλά πρόσθεσε πως θα προσπαθήσει να σχηματίσει συμμαχία η οποία «θα επιτρέπει σε όλους να μην αθετήσουν τις υποσχέσεις προς τους ψηφοφόρους τους». Ο Γενικός Γραμματέας του CDU, Πάουλ Τσίμιακ έκανε λόγο για «συνασπισμό του μέλλοντος».
Ο υποψήφιος του SPD Όλαφ Σολτς δήλωσε ότι το κόμμα του κατήγαγε μεγάλη επιτυχία και ότι «οι ψηφοφόροι έδειξαν ότι θέλουν αλλαγή κυβέρνησης και καγκελάριο τον ίδιο». Ο εκ των ρυθμιστών της επόμενης μέρας αρχηγός του FDP, Κρίστιαν Λίντνερ επανέλαβε χωρίς περιστροφές ότι η μεγαλύτερη συνοχή θα υπήρχε με συνασπισμό «Τζαμάικα». Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, έστειλε μάλιστα το πρώτο μήνυμα προς τους Πράσινους: καταρχήν θέλει να συζητήσει μαζί τους.
Πρακτικά, το γερμανικό Σύνταγμα δεν αποκλείει τον σχηματισμό κυβέρνησης από το δεύτερο κόμμα. Το 1980 η Χριστιανική Ένωση κέρδισε, αλλά ήταν το FDP αυτό που τελικά έστειλε τον Χέλμουτ Σμιτ, όχι τον Χέλμουτ Κολ, στην καγκελαρία. Σε αυτή τη διαδικασία ωστόσο τώρα κομβικό ρόλο θα έχουν οι Πράσινοι, οι οποίοι θα κληθούν επίσης να αποφασίσουν ποιον θέλουν για καγκελάριο.
Ο αρχηγός της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU), Μάρκους Ζέντερ παρά το γεγονός ότι στη Βαυαρία έχασε έξι μονάδες και περιορίστηκε στο 32,8% –πρόκειται για το χειρότερο αποτέλεσμα του κόμματος τα τελευταία 70 χρόνια– δήλωσε στην Bild ότι η εντολή των ψηφοφόρων είναι πρώτα από όλα «όχι» σε κυβέρνηση SPD - Πρασίνων - Αριστεράς και «ναι» σε «αστική συμμαχία». «Η έκκλησή μου είναι προς τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους, να προσέλθουν σε συνασπισμό υπό την Χριστιανική Ένωση. Για να συμβεί αυτό πρέπει όλοι να βγουν από τη ζώνη ασφαλείας τους. Χρειαζόμαστε μια συμμαχία για πραγματική ανανέωση και εκσυγχρονισμό και δεν πιστεύω ότι με το SPD θα ήταν εφικτό κάτι τέτοιο», επέμεινε ο κ. Ζέντερ.
Από την πλευρά του SPD, ο αντιπρόεδρος Κέβιν Κούνερτ, ο οποίος εκπροσωπεί την αριστερή πτέρυγα του κόμματος και μπόρεσε να μείνει σιωπηλός σχεδόν καθ' όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, επανήλθε χθες βράδυ: αφού έκανε λόγο για «μεγάλη επιστροφή» του κόμματός του στην κορυφή, δήλωσε ότι δεν θέλει να δει τη Χριστιανική Ένωση στην επόμενη κυβέρνηση και ότι καγκελάριος πρέπει να γίνει ο Όλαφ Σολτς. Επανέλαβε ωστόσο την επίθεσή του εναντίον του αρχηγού του FDP Κρίστιαν Λίντνερ, τον οποίο μόλις προχθές είχε χαρακτηρίσει «αεριτζή». «Δεν ήθελα να τον κρίνω ως πρόσωπο, άσκησα κριτική στο οικονομικό του θεώρημα - βουντού, το οποίο δεν μου φαίνεται σοβαρό», εξήγησε ο κ. Κούνερτ, επαναλαμβάνοντας εξάλλου ότι οποιαδήποτε προγραμματική συμφωνία με τη συμμετοχή του SPD θα τεθεί στην κρίση των μελών του, αναφέροντας ταυτόχρονα ότι είναι θέμα της ηγεσίας και του προεδρείου να αποφασίζει κάθε φορά αν χρειάζεται ευρύτερη νομιμοποίηση.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
