Για τον καθηγητή Λόταρ Βίλερ, διευθυντή του επιδημιολογικού Ινστιτούτου Ρόμπερτ Κοχ, το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: «Το lockdown που ισχύει σήμερα δεν είναι αποτελεσματικό». Τον περασμένο Δεκέμβριο, εκτιμά ο καθηγητής Βίλερ, ο κόσμος που έβγαινε στους δρόμους ή έκανε εκδρομές τις Κυριακές ήταν περισσότερος από τον αντίστοιχο κόσμο στο πρώτο, αυστηρό lockdown του Μαρτίου. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, αυτή η πολυκοσμία έχει προσθέσει άλλα δύο εκατομμύρια κρούσματα στον απολογισμό της πανδημίας.
Θάνατοι με χρονική καθυστέρηση
Στην καταγραφή θυμάτων υπάρχει μία χρονική καθυστέρηση. Κατά τους υπολογισμούς του Ινστιτούτου Ρόμπερτ Κοχ από την εκδήλωση σοβαρών συμπτωμάτων μέχρι τη μεταφορά του ασθενούς σε κλινική περνούν, κατά μέσο όρο, τέσσερις μέρες. Όσοι χάνουν τη μάχη με την πανδημία καταλήγουν περίπου δώδεκα μέρες μετά την εισαγωγή τους στην κλινική. Συνυπολογίζοντας την καθυστέρηση αυτή, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι πολλοί προσβλήθηκαν από τον ιό στην αλλαγή του χρόνου. Ακόμη κι όταν μειώνεται ο συνολικός αριθμός των νέων κρουσμάτων, αυξάνεται ο αριθμός των θυμάτων. Βασική προϋπόθεση για να καταγραφούν λιγότερα θύματα, είναι να νοσήσουν λιγότεροι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας.
Είναι σαφές ότι στις μεγάλες ηλικίες τα ποσοστά θνησιμότητας παρουσιάζονται ιδιαίτερα αυξημένα. Αυτό συμβαίνει επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο αδύναμο. Το 87% των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους από την πανδημία ήταν άνω των 70 ετών, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας υπολογίζεται στα 83 έτη. Μόλις το 0,9% των θυμάτων ήταν κάτω των 49 ετών. Όσο για την πληθυσμιακή ομάδα έως 19 ετών, έχει καταγράψει μέχρι σήμερα μόλις τρία θύματα, ποσοστό 0,01%.
Η κατάσταση στις ΗΠΑ
Αύξηση των θυμάτων καταγράφεται και σε άλλες χώρες. Την εξέλιξη της πανδημίας στις ΗΠΑ απεικονίζει πρόσφατη μελέτη της Ελίζαμπεθ Λη από το John Hopkins Bloomberg School of Public Health στη Βαλτιμόρη, που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Science. Σύμφωνα με αυτή την έρευνα το μεγαλύτερο μέρος των κρουσμάτων και στις ΗΠΑ, ποσοστό που φτάνει το 66%, οφείλεται σε ιδιωτικές συναντήσεις και συναθροίσεις. Σε σχέση πάντως με το σύνολο του πληθυσμού, η Γερμανία φαίνεται να καταγράφει περισσότερους νεκρούς από τις ΗΠΑ. Την τραγική πρωτιά κατέχει το Μεξικό με ποσοστό θνητότητας που πλησιάζει το 9%.
Πάντως ο ακριβής υπολογισμός του αριθμού των θυμάτων δεν είναι πάντα εύκολος. Η στατιστική του Ινστιτούτου Ρόμπερτ Κοχ περιλαμβάνει τις περιπτώσεις εκείνες, που έχουν επιβεβαιωθεί από εργαστηριακό τεστ. Σε περίπτωση υποκείμενου νοσήματος το συμπέρασμα δεν είναι εύκολο, αν και αποδεδειγμένα είναι σαφώς μεγαλύτερος ο κίνδυνος θνητότητας από την ασθένεια Covid-19. Ωστόσο, δεν είναι πάντα εύκολο να διαπιστωθεί αν ο θάνατος οφείλεται στον ιό ή στο υποκείμενο νόσημα. Γι αυτό, η ακριβής διατύπωση για τον συνολικό αριθμό των θυμάτων είναι ότι έχασαν τη ζωή τους "λόγω του ιού ή έχοντας τον ιό". Πρόσθετη ανησυχία προκαλούν πάντως οι παραλλάξεις του ιού, που σύμφωνα με τελευταίες εκτιμήσεις έχουν "εισαχθεί" στη Γερμανία από ταξιδιώτες και, σύμφωνα με τον Λόταρ Βίλερ, "αν υπερισχύσουν, θα μας οδηγήσουν σε πολλαπλάσιο αριθμό κρουσμάτων, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα".