Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ), τα μέτρα που έλαβαν η ΕΕ και τα κράτη μέλη της στην πρώτη φάση της πανδημίας για την αντιμετώπιση του οικονομικού αντικτύπου της συνέβαλαν στη διάσωση θέσεων εργασίας και επιχειρήσεων.
Ωστόσο, οι ελεγκτές διαβλέπουν επίσης τον κίνδυνο διεύρυνσης του οικονομικού χάσματος μεταξύ των κρατών μελών, λόγω του ανομοιογενούς αντικτύπου της πανδημίας στα κράτη μέλη και των διαφορών στην ικανότητά τους να στηρίξουν τις οικονομίες τους.
Επίσης, βλέπουν την προτεινόμενη χρηματοδοτική απόκριση της ΕΕ στην κρίση ως ευκαιρία να προαχθούν οι ενωσιακές προτεραιότητες και να αναζητηθούν τρόποι ενίσχυσης μακροπρόθεσμα του οικονομικού συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών. Ταυτόχρονα, οι ελεγκτές επισημαίνουν τους κινδύνους και τις προκλήσεις που σχετίζονται με την υλοποίηση και τον συντονισμό των μέτρων αυτών.
Ως απάντηση στον οικονομικό κλυδωνισμό που προκάλεσε η πανδημία της COVID-19, τα κράτη μέλη ενέκριναν ευρύ φάσμα δημοσιονομικών μέτρων για να στηρίξουν τις οικονομίες τους. Τον Ιούλιο, η αξία των 1.250 μέτρων ανερχόταν σε περίπου 3,5 τρισεκατομμύρια ευρώ ή στο 27 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) της ΕΕ των 27. Τα καθεστώτα διατήρησης θέσεων εργασίας και η στήριξη ρευστότητας αντιπροσώπευαν το μεγαλύτερο μέρος των μέτρων, τα οποία έχουν μέχρι στιγμής περιορίσει τις απολύσεις.
Ωστόσο, τα εν λόγω εθνικά δημοσιονομικά μέτρα θα αυξήσουν σημαντικά τα δημοσιονομικά ελλείμματα και τα επίπεδα του δημόσιου χρέους των χωρών. Επιπλέον, το μέγεθος και η σύνθεσή τους αντικατοπτρίζουν τον σχετικό πλούτο των κρατών μελών, και όχι το πόσο σοβαρά τα έπληξε η κρίση. Οι ελεγκτές προειδοποιούν επίσης για τους κινδύνους οικονομικής απόκλισης και στρέβλωσης των όρων ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών.
«Τα μέτρα των κρατών μελών για την αντιμετώπιση της κρίσης διέσωσαν θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις, αναπόφευκτα όμως οδηγούν σε αύξηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Διαβλέπουμε τον κίνδυνο αυτό να περιορίσει τα επόμενα έτη την οικονομική σύγκλιση», δήλωσε η Ildikó Gáll-Pelcz, Μέλος του ΕΕΣ και αρμόδια για την επισκόπηση. «Μια πρόκληση που θα αντιμετωπίσει η διακυβέρνηση της ΕΕ είναι η επάνοδος στους κείμενους δημοσιονομικούς κανόνες ή ο σχεδιασμός νέων χωρίς να παρεμποδίζεται η ανάκαμψη ή η βιωσιμότητα του χρέους μετά την πανδημία.»