Παρά τις σφοδρές επικρίσεις που έχει δεχθεί τόσο για καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων όσο και για αδυναμία να ξεπεράσει ορισμένες αγκυλώσεις κρατών – μελών της θα ήταν σαφώς λάθος να υποστηρίξει κάποιος ότι η ΕΕ δεν δημιούργησε νέους μηχανισμούς προκειμένου να στηρίξει τις οικονομίες από την κρίση που προκάλεσε το lockdown αλλά και την έρευνα ούτως ώστε να βρεθεί θεραπεία κατά του COVID-19.
Η κριτική στην Ένωση προέρχεται κυρίως από την αδυναμία συμφωνίας για την έκδοση κορονομολόγων, καθώς οι χώρες του Βορρά εμφάνισαν ισχυρές αντιδράσεις, κάτι άλλωστε αναμενόμενο, καθώς ανάλογη αντίσταση έχουν επιδείξει και στην έκδοση ευρωομολόγων. Πάντως η έκδοση των εν λόγω ομολόγων, πέραν των αντιρρήσεων, δεν είναι μία διόλου εύκολη υπόθεση, μιας και θα πρέπει να δημιουργηθούν οι κατάλληλοι μηχανισμοί, διαδικασία η οποία μπορεί να διαρκέσει έως και τρία χρόνια.
Η πρώτη κίνηση ήταν παροχή ευελιξίας στους κανόνες που διέπουν τα δημοσιονομικά μεγέθη της ΕΕ. Στο Eurogroup της 23ης Μαρτίου συμφωνήθηκε ότι για κάποιο χρονικό διάστημα πραγματοποιείται «πάγωμα» των όρων κυρίως για το δημοσιονομικό έλλειμμα με αποτέλεσμα τα κράτη-μέλη ουσιαστικά να μην συνυπολογίζουν στα δημοσιονομικά τους μεγέθη τις δαπάνες για τα προγράμματα στήριξης σε εργαζόμενους και επιχειρήσεις λόγω της πανδημίας
Χρήση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Μέσω αυτή της δράσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν περί τα 37 δισ. ευρώ στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης COVID-19. Επιπλέον, το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου Αλληλεγγύης διευρύνθηκε ώστε να περιλαμβάνει σημαντική στήριξη για τη δημόσια υγεία. Από την 1η Απριλίου, αυτό επιτρέπει στα κράτη μέλη που έχουν πληγεί περισσότερο να αποκτήσουν πρόσβαση σε οικονομική υποστήριξη έως και 800 εκατομμύρια ευρώ το 2020.
Ενίσχυση των δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Η ΕΤΕπ δημιούργησε ένα Πανευρωπαϊκό Ταμείο Εγγυήσεων, μέσω του οποίου θα μπορούσαν να προσφερθούν περί των 200 δισ. ευρώ κυρίως σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε όλη την Ένωση.
Πρόγραμμα SURE. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο αφορά τη στήριξη της απασχόλησης, μέσω του οποίου μπορεί να δοθεί βοήθεια στα κράτη-μέλη, υπό μορφή δανείων με ευνοϊκούς όρους, με το συνολικό ύψος να φθάνει στα 100 δισ. ευρώ, κεφάλαια που θα προέλθουν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Δάνεια μέσω ESM. Το τελευταίο μεγάλο όπλο αποτελεί η χρήση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Κάθε κράτος μέλος μπορεί να λάβει χαμηλότοκα δάνεια 10ετούς διάρκειας από τον ESM τα οποία μπορούν να φθάσουν έως και το 2% του ΑΕΠ του. Σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup της 8ης Μαΐου, τα δάνεια αυτά θα δοθούν ώστε να καλυφθούν έξτρα δαπάνες που αφορούν την πανδημία και θα χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη άμεσων ή έμμεσων υγειονομικών δαπανών. Εκτιμάται ότι το επιτόκιο θα διαμορφωθεί στο 0,1%, ενώ τα εν λόγω δάνεια θα μπορούν να δοθούν έως και τον Δεκέμβριο του 2022. Η διαδικασία θα είναι απλή, καθώς ένα κράτος-μέλος θα καταθέτει στις αρμόδιες αρχές της Κομισιόν μία λίστα με τις δαπάνες που επιθυμεί να καλύψει, θα υπάρχει ενισχυμένη εποπτεία για τον τρόπο διάχυσης των κεφαλαίων αλλά όχι Μνημόνιο, όπως είθισται με τα δάνεια που παρέχει ο ESM. Το μεγάλο, πάντως, ερώτημα παραμένει το τι ακριβώς σημαίνει ο ορισμός «άμεσες ή έμμεσες υγειονομικές δαπάνες». Το ποιες ακριβώς είναι οι δαπάνες που μπορούν να γίνουν αποδεκτές θα καθοριστεί στην πράξη, όταν η Κομισιόν θα εξετάσει τις αιτήσεις των χωρών που ενδιαφέρονται για δάνεια. Πάντως, ο επίτροπος Τζεντιλόνι και ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, άφησαν την Παρασκευή να εννοηθεί ότι τα κριτήρια θα είναι αρκετά «χαλαρά», με γνώμονα να μπορέσει κάθε χώρα που θα κάνει αίτηση να φθάσει σε ένα δάνειο ίσο με το 2% του ΑΕΠ της.
Το μπαζούκας της ΕΚΤ. Έχει καταστεί απόλυτα σαφές ότι το μεγαλύτερο όπλο της ΕΕ είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η ΕΚΤ δημιούργησε το έκτακτο πρόγραμμα PEPP, συνολικού ύψους 750 δισ. ευρώ μέσω του οποίου μπορεί να αγοράζει ομόλογα όλων των κρατών-μελών ανεξάρτητα από την αξιολόγηση που αυτά έχουν και παράλληλα προχώρησε σε πάγωμα του ορίου του 33% για τις αγορές ομολόγων όλων των κρατών – μελών. Αποτέλεσμα από το συγκεκριμένο έκτακτο πρόγραμμα να μπορούν να επωφεληθούν χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία δεν έχει την απαιτούμενη βαθμολογία ώστε να συμμετάσχει στο «κανονικό» πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
