Τα τελευταία χρόνια, πολλές μεγάλες ποδοσφαιρικές ομάδες έχουν ακολουθήσει τον δρόμο των αγορών, εισάγοντας τις μετοχές τους στα χρηματιστήρια της Ευρώπης και των ΗΠΑ.
Η ένταξη μιας ποδοσφαιρικής ομάδας σε μια οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά εντάσσεται σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό που περιλαμβάνει τόσο τη διεύρυνση των πηγών χρηματοδότησης, καθώς μπορούν να αντλούν νέα κεφάλαια από τα χρηματιστήρια, αλλά και να μετεξελιχθούν σε πιο σύνθετες και πολυεπίπεδες επιχειρήσεις, με πολλαπλές πηγές εσόδων, πέρα από τον αγωνιστικό χώρο.
Το τίμημα της επιλογής ένταξης σε ένα χρηματιστήριο είναι η υποχρεώσει εφαρμογής αυστηρών εποπτικών κανόνων αλλά και της ανάγκης ευρύτερης πειθαρχίας στους κανόνες της αγοράς και της επενδυτικής κοινότητας.
Είναι ένας κόσμος όπου το ποδόσφαιρο συναντά την επιχειρηματικότητα, όπως δείχνουν τα παραδείγματα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, της Σέλτικ, της Γιουβέντους κ.α.
Από το Old Trafford στη Wall Street: Η οικονομική επέλαση της Γιουνάιτεντ
Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Η εταιρεία, όπως σημειώνει η financecharts.com, εισήχθη στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης το 2012, με τιμή εισαγωγής 14 δολάρια ανά μετοχή.
Στόχος της διοίκησης ήταν η άντληση κεφαλαίων για τη μείωση του χρέους που είχε δημιουργηθεί μετά την εξαγορά από την οικογένεια Γκλέιζερ το 2005.
«Η ομάδα είναι πλέον παγκόσμια επιχείρηση, με έσοδα από χορηγίες, τηλεοπτικά δικαιώματα και εμπορική δραστηριότητα», αναφέρει η εταιρεία στα οικονομικά της στοιχεία.
Με αξία αγοράς περίπου 3,7 δισ. δολαρίων και πελατειακή βάση άνω του ενός δισεκατομμυρίου φιλάθλων, η Γιουνάιτεντ είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα brands στον κόσμο.
Η οικονομική σωτηρία της Σέλτικ και η ιστορική είσοδος στις αγορές του Λονδίνου
Ανάλογη πορεία ακολούθησε και η Σέλτικ, η οποία εισήχθει το 1993, σε μια εποχή που ο σύλλογος αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα.
Η αναδιάρθρωση που οδήγησε στην είσοδο στο Χρηματιστήριο, πραγματοποιήθηκε υπό τον Fergus McCann, ο οποίος «έσωσε οικονομικά τον σύλλογο».
Η μετατροπή σε public limited company επέτρεψε στην Σέλτικ να αντλήσει νέα κεφάλαια και να αναπτυχθεί τόσο αγωνιστικά όσο και εμπορικά, με τη μετοχή της σήμερα να διαπραγματεύεται στο χρηματιστήριο του Λονδίνου.
Η είσοδος στο χρηματιστήριο που άλλαξε το παιχνίδι για τη Γιουβέντους
Στην Ιταλία, η Γιουβέντους ήταν από τις πρώτες μεγάλες ομάδες που ακολούθησαν αυτό το μοντέλο. Η μεγάλη κυρία της Ιταλίας, εισήχθη στο χρηματιστήριο του Μιλάνου το 2001 και από τότε λειτουργεί πλήρως ως εισηγμένη εταιρεία.
Η οικογένεια Ανιέλι, μέσω της holding εταιρείας Exor, παραμένει ο βασικός μέτοχος με ποσοστό που ξεπερνά το 60%.
«Η λειτουργία της Juventus ως δημόσιας εταιρείας απαιτεί σταθερή οικονομική διαχείριση και πειθαρχία», σημειώνουν αναλυτές της MarketScreener, υπογραμμίζοντας ότι η αγωνιστική πορεία επηρεάζει άμεσα την αξία της μετοχής.
Η είσοδος της Λάτσιο στις αγορές και οι ανατροπές που ακολούθησαν
Η Λάτσιο παρουσιάζει επίσης σημαντικό ενδιαφέρον, καθώς υπήρξε η πρώτη ιταλική ομάδα που εισήχθη στο χρηματιστήριο στα τέλη της δεκαετίας του 1990.
Η εταιρεία λειτουργεί. ως εμπορική και αθλητική επιχείρηση, με τον Claudio Lotito να είναι σήμερα ο βασικός μέτοχος.
Η ομάδα έχει βιώσει στο παρελθόν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες, ιδιαίτερα με την κατάρρευση του ομίλου Cragnotti το 2002, κάτι που επηρέασε και τη χρηματιστηριακή της πορεία.
Ντόρτμουντ: Η πρωτοπόρος της Bundesliga στις χρηματιστηριακές αγορές
Στη Γερμανία, η Μπορούσια Ντόρτμουντ έγραψε ιστορία το 2000, καθώς έγινε η πρώτη γερμανική ομάδα που εισήλθε σε χρηματιστήριο. Η εταιρεία διαχειρίζεται εμπορικές δραστηριότητες και από τηλεοπτικά δικαιώματα μέχρι εκδηλώσεις στο Signal Iduna Park.
«Η εισαγωγή στο χρηματιστήριο ήταν τολμηρή κίνηση για τα δεδομένα του γερμανικού ποδοσφαίρου», αναφέρει σε αναδρομή η BVB Aktien. Η μετοχή της ομάδας έχει ζήσει έντονες διακυμάνσεις, αποτυπώνοντας τις μεγάλες αλλαγές του συλλόγου σε οικονομικό και αγωνιστικό επίπεδο.
Στη Γερμανία, εκτός από την Ντόρτμουντ, διαπραγματεύεται και η Spielvereinigung Unterhaching, που βρίσκεται σε χαμηλότερες κατηγορίες αλλά έχει αποκτήσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην αγορά, λόγω της έντονης κερδοσκοπίας που έχει παρατηρηθεί κατά διαστήματα.
Άγιαξ: Το ολλανδικό μοντέλο που συνδυάζει χρηματιστήριο και φιλάθλους
Στην Ολλανδία, ο Άγιαξ αποτελεί μία από τις λίγες ομάδες που ανήκουν εν μέρει στους φιλάθλους τους, καθώς η ένωση των μελών, Vereniging AFC Ajax, κατέχει την πλειοψηφία των μετοχών.
Η εισαγωγή της εταιρείας στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ έγινε το 1998 και η ομάδα λειτουργεί μέχρι σήμερα με μια ιδιαίτερη δομή που συνδυάζει επιχειρηματική λειτουργία και παράδοση.
Οι οικονομικές αναλύσεις δείχνουν ότι τα μεγάλα έσοδα προέρχονται από τις πωλήσεις παικτών, τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και τις εμπορικές συνεργασίες.
Το επιχειρηματικό πρόσωπο της Κοπεγχάγης και η άνοδος της PARKEN στις αγορές
Η PARKEN Sport & Entertainment A/S, είναι η εταιρεία που κατέχει την Κοπεγχάγη και διαχειρίζεται το Parken Stadium, αλλά και άλλες δραστηριότητες ψυχαγωγίας στη Δανία. Η PARKEN είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο της Κοπεγχάγης και λειτουργεί ως όμιλος αθλητισμού και ψυχαγωγίας με εκατοντάδες εργαζόμενους.
Σε πρόσφατα δημοσιεύματα, στελέχη της εταιρείας υπογραμμίζουν ότι στόχος είναι «η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη τόσο του συλλόγου όσο και των εμπορικών δραστηριοτήτων γύρω από το ποδόσφαιρο».
Μπενφίκα, Μπράγκα και Σπόρτινγκ Λισαβώνας: Οι ομάδες–εταιρείες που μένουν κοντά στους οπαδούς
Στην Πορτογαλία, τρεις μεγάλες ομάδες της λίστας, Μπράγκα, Μπενφίκα και Σπόρτινγκ Λισαβώνας, λειτουργούν μέσω ανωνύμων εταιρειών (SAD) που είναι εισηγμένες στην Euronext Λισαβόνας.
Οι τρεις ομάδες συνδυάζουν έναν ιδιότυπο «κοινωνικό» και επιχειρηματικό χαρακτήρα, γιατί ο μητρικός σύλλογος παραμένει σωματείο με χιλιάδες μέλη, αλλά το επαγγελματικό ποδόσφαιρο διαχειρίζεται μέσω της εισηγμένης εταιρείας, η οποία υπόκειται σε όλους τους κανόνες της αγοράς.
Όπως σχολιάζουν Πορτογάλοι αναλυτές, αυτό το υβριδικό μοντέλο επιτρέπει χρηματοοικονομική διαφάνεια, αλλά ταυτόχρονα κρατά τον σύλλογο κοντά στη βάση των οπαδών του.
Φενέρμπαχτσε, Γαλατασαράι, Μπεσίκτας: Το χρηματιστηριακό ντέρμπι της Πόλης
Στην Τουρκία, τρεις ιστορικοί σύλλογοι, η Μπεσίκτας, η Φενέρμπαχτσε και η Γαλατασαράι έχουν επίσης εισηγμένες εταιρείες στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης.
Αρχικά, οι κίτρινοι αντλούν έσοδα από τηλεοπτικά δικαιώματα, χορηγίες, εμπορικές συμφωνίες και εισιτήρια, με εκατοντάδες εργαζόμενους και σημαντική κεφαλαιοποίηση.
Οι κοκκινό-κίτρινοι συγκεντρώνουν τις εμπορικές και αθλητικές δραστηριότητες του συλλόγου, από τις αγωνιστικές αποδόσεις μέχρι τις συμφωνίες με χορηγούς.
Οι ασπρόμαυροι λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο, με την τιμή της μετοχής να επηρεάζεται έντονα από την πορεία της ομάδας σε Τουρκία και Ευρώπη.
Η Ινδονησία στο ποδοσφαιρικό χρηματιστήριο μέσα από τη Μπαλί Γιουνάιτεντ
Πέρα από την Ευρώπη, στο Χρηματιστήριο βρίσκεται και ομάδα...από την Ινδονησία. η Μπαλί Γιουνάιτεντ.
Η εταιρεία είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο της Τζακάρτα και δραστηριοποιείται στον χώρο του αθλητισμού και της ψυχαγωγίας, έχοντας αναπτυχθεί γύρω από το brand της ομάδας και την άνοδο του ποδοσφαίρου στην Ινδονησία.