ΓΔ: 1401.58 0.28% Τζίρος: 97.06 εκ. € Τελ. ενημέρωση: 17:25:01 DATA
Φώτο: Shutterstock

Η επώδυνη ήττα της Ρωσίας στον πόλεμο του πετρελαίου

Η Μόσχα απέρριψε την αρχική πρόταση της Σ. Αραβίας για μείωση παραγωγής, αλλά τελικά υποχρεώθηκε να συμβιβαστεί με τετραπλάσιες μειώσεις. Σ. Αραβία και Ουάσιγκτον στην πλευρά των κερδισμένων.

Η συμφωνία του Βλαντιμίρ Πούτιν με τον ΟΠΕΚ να μειωθεί η παραγωγή και να αυξηθούν οι τιμές πετρελαίου πριν από 3 χρόνια ήταν ένας θρίαμβος για τον Ρώσο πρόεδρο, ενισχύοντας το προφίλ του σε παγκόσμιο επίπεδο.  Τώρα, όμως, είναι αναγκασμένος να κάνει επώδυνες υποχωρήσεις για να σταματήσει ο πόλεμος τιμών που είχε ξεσπάσει στην αγορά πετρελαίου.

Αν και η πρωτοφανής συμφωνία με την Σαουδική Αραβία και τους άλλους μεγάλους παραγωγούς πετρελαίου για μείωση της παραγωγής έφερε ανακούφιση στην Μόσχα, αποτελεί ωστόσο οδυνηρή υποχώρηση για την Ρωσία, όπως αναφέρουν στο Bloomberg πηγές κοντά στο Κρεμλίνο.

Ο Πούτιν είχε εκτοξεύσει την Ρωσία σε έναν κυρίαρχο ρόλο στην παγκόσμια ενεργειακή σκηνή μπαίνοντας σφήνα ανάμεσα σε ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία. Όμως είναι πλέον ξεκάθαρο πως ξεπέρασε τα όρια του όταν αρνήθηκε τις αρχικές προτάσεις της Σαουδικής Αραβίας για να μειωθεί η παραγωγή του ΟΠΕΚ+ πριν από ενάμιση μήνα. Τότε η Σαουδική Αραβία, η μεγαλύτερη παραγωγός του ΟΠΕΚ, αύξησε την παραγωγή της, πυροδοτώντας ένα πόλεμο τιμών που ισοπέδωσε την αγορά, την ώρα που και η πανδημία του κορονοϊού μείωνε δραματικά τη ζήτηση.

Με τις αγορές να καταρρέουν, ο Πούτιν συμφώνησε να μειώσει την παραγωγή της Ρωσίας τέσσερις φορές περισσότερο από όσο είχε αρχικά προτείνει η Σ. Αραβία στις αρχές Μαρτίου. Επίσης η μείωση της παραγωγής της Ρωσίας θα είναι μεγαλύτερη από αυτή της Σαουδικής Αραβίας. Παράλληλα, οι ελπίδες πως οι ΗΠΑ θα δεσμευτούν επίσημα για μείωση της παραγωγής εξανεμίστηκαν, ενώ ο Τραμπ πήρε τα εύσημα για την συμφωνία που επετεύχθη τελικά.

Η λανθασμένη όπως αποδείχθηκε απόφαση να βρεθεί σε κόντρα με την Σαουδική Αραβία στις αρχές Μαρτίου «ήταν ένα στρατηγικό λάθος και τώρα πληρώνουμε το τίμημα. Ένα πολύ υψηλότερο τίμημα από αυτό που θα μπορούσαμε να πληρώσουμε», αναφέρει ο Αντρέι Κορτούνοφ, διευθυντής του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων του Κρεμλίνου. «Αυτό μοιάζει σαν νίκη για τις ΗΠΑ και η Ρωσία καταλήγει να είναι περισσότερο χαμένη και από την Σαουδική Αραβία».

Σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg, που βασίζονται σε στοιχεία του ρωσικού υπουργείου Ενέργειας και της BP,  αν οι μειώσεις επιτευχθούν, η ρωσική παραγωγή για τους επόμενους δυο μήνες θα πέσει σε ετήσιους μέσους όρους που έχουν να καταγραφούν από το 2003. Η Ρωσία συμφώνησε να συνεχίσει με μικρότερες περικοπές μέχρι τον Μάιο του 2022 αν και κατάφερε να εξασφαλίσει το προνόμιο να διατηρεί σταθερή παραγωγή για συμπύκνωμα πετρελαίου, ένα ελαφρύτερο καύσιμο, του οποίου η Ρωσία είναι βασική παραγωγός.

Η Ρωσία απέτυχε πλήρως να υπολογίσει την καταστροφική συνέπεια της πανδημίας του κορονοϊού στην παγκόσμια οικονομία όταν εγκατέλειψε τη συμφωνία με τον ΟΠΕΚ, σύμφωνα με Ρώσο αξιωματούχο. Κρατώντας τη συμμαχία με τη Σαουδική Αραβία στο πλαίσιο του ΟΠΕΚ+, η Ρωσία θα μπορούσε να είχε αποφύγει την κατάρρευση των τιμών στα χαμηλά 20 ετών που ακολούθησε. Αντί γι' αυτό, το Κρεμλίνο υποχρεώθηκε να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με όρους που είναι ακόμα χειρότεροι.

Η απόφαση να συμβιβαστεί στις μειώσεις της παραγωγής πετρελαίου ήταν οδυνηρή για το πολιτικό προφίλ του Βλαντιμίρ Πούτιν, όμως είναι απαραίτητη για να υπάρξει το πρώτο βήμα ώστε να ξεπεραστεί η κρίση, δήλωσε στο Bloomberg, άτομο που βρίσκεται κοντά στο Κρεμλίνο. Η τελική συμφωνία που προβλέπει μια σταδιακή απομάκρυνση των περιορισμών της παραγωγής από τον Ιούλιο, συντονίστηκε από όλες τις μεγάλες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες και έχει την προσωπική σφραγίδα του Πούτιν. Ακόμα και η συμβολική συμμετοχή των ΗΠΑ θεωρείται σημαντικό επίτευγμα.

Ο εκπρόσωπος Τύπου του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ υπερασπίστηκε την καινούρια συμφωνία αναφέροντας πως «δεν υπάρχουν χαμένοι, μόνο κερδισμένοι». Η κρατική τηλεόραση της Ρωσίας αναφέρθηκε στην συμφωνία ως «απόλυτη επιτυχία».

Οικονομικός αντίκτυπος

Όμως η συμφωνία σηματοδοτεί την οπισθοχώρηση του Πούτιν στην προσπάθεια να επαναφέρει την παγκόσμια επιρροή της Ρωσίας, ειδικά στην Μ. Ανατολή, που έχει μετατραπεί σε βασικό παίκτη με τις επεμβάσεις σε Λιβύη και Συρία, Το πόσο μεγάλο εμπόδιο θα είναι, θα ξεκαθαρίσει όταν φανεί αν η νέα συμφωνία μπορεί να ανατρέψει την καθοδική πορεία της αγοράς και να περιορίσει την οικονομική ζημιά για το Κρεμλίνο.

Ενώ οι Ρώσοι αξιωματούχοι προσπαθούν να δείχνουν αισιόδοξοι τις τελευταίες εβδομάδες καθώς οι τιμές του πετρελαίου κατακρημνίζονται, παρασύροντας το ρούβλι αρκετά χαμηλότερα και αναγκάζοντας την κεντρική τράπεζα της χώρας να πουλάει δολάρια για να σταθεροποιήσει την αγορά, το Κρεμλίνο ανησυχεί για μια πιθανή οικονομική ζημιά.

Ο Ντμίτρι Μαριντσένκο του οίκου αξιολόγησης Fitch, αναφερόμενος στο βασικό εξαγωγικό προϊόν πετρελαίου της Ρωσίας σημείωσε πως «η Ρωσία είχε ανησυχήσει ιδιαίτερα για την πτώση του πετρελαίου των Ουραλίων, στις αρχές Απριλίου, με την τιμή να πέφτει σχεδόν στα 10 δολάρια το βαρέλι» και συμπλήρωσε πως «είναι δύσκολο να φανταστούμε πώς θα άντεχε ο προϋπολογισμός της  Ρωσίας σε μια κατάσταση όπου η πετρελαϊκή βιομηχανία δεν θα φέρνει καθόλου έσοδα».

Ο δισεκατομμυριούχος μέτοχος της Lukoil, Λεονίντ Φέντουν, συνέδεσε την συμφωνία με την «ντροπιαστική και δύσκολη» συμφωνία που υπέγραψαν οι Μπολσεβίκοι το 1918 για να τερματίσουν τη συμμετοχή της Ρωσίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Επιπλέον, είπε σε τηλεοπτικό κανάλι πως η συμφωνία θα σώσει την πετρελαϊκή βιομηχανία της χώρας από μια κατάρρευση της παραγωγής που θα έφτανε μέχρι και το 50% αν οι χαμηλές τιμές ανάγκαζαν να κατεβάσουν συνολικά τα ρολά οι παραγωγοί.

Αντιστροφή ρόλων

Η πτώση της Μόσχας σηματοδοτεί μια σημαντική αντιστροφή ρόλων. Εξαιτίας του κλίματος και της γεωγραφίας, η Σαουδική Αραβία μπορεί να ανοίγει και να κλείνει τις κάνουλες πετρελαίου πιο εύκολα σε σχέση με την Ρωσία. 

Η Ρωσία μέχρι τώρα κωλυσιεργούσε με τις περικοπές, αποφεύγοντας να συμμορφωθεί πλήρως, ενώ η Σαουδική Αραβία άντεξε, δεχόμενη το μεγαλύτερο πλήγμα της μείωσης της παραγωγής ώστε να διατηρηθεί η σταθερότητας της αγοράς.

Για να «πιάσουν» τα νέα όρια, οι Ρώσοι παραγωγοί θα πρέπει να κάνουν κάτι περισσότερο από το να περιορίσουν την παραγωγή από τα ήδη υψηλού κόστους πεδία και να αναθεωρήσουν τα πλάνα τους για νέες επενδύσεις, ανέφερε αναλυτής, σημειώνοντας πως αυτό μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις στα επόμενα χρόνια.

Η Ρωσία μπορεί επίσης να χρειαστεί να προσφέρει φθηνότερες τιμές σε παραδοσιακούς αγοραστές της στην Ευρώπη για να τους κερδίσει ξανά, μετά τον πόλεμο τιμών που προκάλεσε η Σαουδική Αραβία προσφέροντας μεγάλες εκπτώσεις.

«Αυτή είναι η μεγαλύτερη ήττα της Ρωσίας από τις αρχές της δεκαετίας του 2000», ανέφερε ο Ντμίτρι Περέβαλοφ, ανεξάρτητος έμπορος πετρελαίου και πρώην στέλεχος της βιομηχανίας. «Χάσαμε τις αγορές μας και δεν θα είναι εύκολο να τις επανακτήσουμε».

Google news logo Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

russia-oil
ΔΙΕΘΝΗ

Τι αλλάζει από τη Δευτέρα με το πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου

Business as usual από τις 5 Δεκεμβρίου με το ρωσικό αργό, παρά την επιβολή ανώτατου ορίου τιμής. Θα επηρεαστούν οι εξαγωγές στην Ασία, που γίνονται σε υψηλότερη τιμή από το πλαφόν. Κρίσιμη για την αγορά η συνεδρίαση του ΟΠΕΚ+ αύριο.
fysiko aerio
ΔΙΕΘΝΗ

Αύξηση 49% θα έχουν τα έσοδα της Ρωσίας από πετρέλαιο και φυσικό αέριο

Τα έσοδα αυτά έχουν γίνει η πιο σημαντική πηγή για το Κρεμλίνο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το ένα τρίτο έως το ήμισυ των συνολικών εσόδων του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού την τελευταία δεκαετία.