Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ιαπωνία υπέγραψαν συμφωνία υποδομών για τον συντονισμό έργων μεταφοράς, ενέργειας και ψηφιακών έργων που συνδέουν την Ευρώπη και την Ασία, αναζητώντας μια εναλλακτική στη γενναιόδωρη στάση της Κίνας που έχει εντείνει την καχυποψία στις Βρυξέλλες και το Τόκιο.
Η συμφωνία, που υπογράφηκε από τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Σίνζο Άμπε και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, επισημοποιεί τη συμμετοχή της Ιαπωνίας σε ένα νέο σχέδιο «συνδεσιμότητας» ΕΕ-Ασίας που αναμένεται να υποστηριχτεί από ένα ευρωπαϊκό ταμείο εγγυήσεων 60 δισεκ. ευρώ, αναπτυξιακές τράπεζες και ιδιώτες επενδυτές.
«Είναι πρόκειται για έναν μόνο δρόμο ή ένα μόνο λιμάνι, όταν η ΕΕ και η Ιαπωνία αναλαμβάνουν κάτι, είναι σε θέση να δημιουργήσουν μια αειφόρο και βασισμένη σε κανόνες συνδεσιμότητα από τον Ινδικό-Ειρηνικό έως τα δυτικά Βαλκάνια και την Αφρική», δήλωσε ο Άμπε σε φόρουμ ΕΕ-Ασίας στις Βρυξέλλες.
Από το 2013, η Κίνα ξεκίνησε κατασκευαστικά έργα σε πάνω από 60 χώρες, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος», επιδιώκοντας ένα δίκτυο χερσαίων και θαλάσσιων συνδέσεων με τη Νοτιοανατολική Ασία, την Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη και την Αφρική. «Η θαλάσσια διαδρομή που οδηγεί στη Μεσόγειο και τον Ατλαντικό πρέπει να είναι ανοικτή», πρόσθεσε ο Άμπε.
Ο Γιούνκερ δεσμεύθηκε επίσης να βοηθήσει να δημιουργηθούν υποδομές «χωρίς βουνά χρέους» ή την εξάρτηση «από μία μόνο χώρα». Αυτή ήταν μια καλυμμένη αναφορά σε έργα με κινεζική χρηματοδότηση που έχουν εκτοξεύσει τα χρέη σε κάποιες χώρες της κεντρικής Ασίας και των Βαλκανίων αφού ξεκίνησαν την κατασκευή γεφυρών, οδικών αρτηριών και τούνελ που δεν μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά. Η ΕΕ και η Ιαπωνία επιθυμούν επίσης αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα.
Αξιωματούχοι της ΕΕ λένε ότι ανησυχούν για αυτό που θεωρούν ως κινεζικό επενδυτικό μοντέλο, το οποίο δανείζει σε χώρες για έργα που ίσως να μην χρειάζονται, καθιστώντας τες εξαρτημένες από την Κίνα μόλις αυτά ξεκινήσουν. Φτωχές χώρες σε όλη την Ασία και την Αφρική έχουν σπεύσει να λάβουν ελκυστικά δάνεια από την Κίνα.
Ο αυτοκινητόδρομος κινεζικής χρηματοδότησης για τη σύνδεση των ακτών της Αδριατικής του Μαυροβουνίου με τη γειτονική Σερβία έχει αυξήσει τόσο πολύ το χρέος του Μαυροβουνίου που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει πει στη χώρα ότι δεν εχει τη δυνατότητα να ολοκληρώσει το έργο.