Η Σαουδική Αραβία στρέφεται στις εγχώριες επενδύσεις, ενώ καθιστά πιο περιοριστικούς τους όρους για όσους θέλουν να πάρουν κεφάλαια από τη χώρα και να τα μεταφέρουν αλλού.
Το δημόσιο ταμείο του βασιλείου (PIF), με δύναμη πυρός 925 δισ. δολαρίων, είδε το ενεργητικό του να αυξάνεται κατά 29% σε 2,87 τρισεκατομμύρια σαουδαραβικά ριάλ (765,2 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2023ς.
Οι επενδύσεις του ταμείου σε εγχώριες υποδομές και ανάπτυξη ακινήτων αυξήθηκαν κατά 15% σε ετήσια βάση στα 233 δισ. ριάλ, ενώ οι ξένες επενδύσεις του αυξήθηκαν κατά 14% στα 586 δισ. ριάλ. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας εισήγαγε νόμους και μεταρρυθμίσεις για να διευκολύνει, ακόμη και να επιβάλει, τις επενδύσεις στη χώρα, καθώς αναπτύσσει το σχέδιο Vision 2030 για την ποικιλομορφία της οικονομίας της που εξαρτάται από το πετρέλαιο.
«Η έκθεση του PIF σηματοδοτεί μια μετατόπιση από τις επενδύσεις που κατευθύνονται στις ξένες αγορές σε μια εστίαση στις εγχώριες ευκαιρίες. Οι μέρες που η Σαουδική Αραβία θεωρούνταν απλώς μια οικονομική δεξαμενή τελειώνουν», σημειώνει ο Τάρικ Σόλομον, κορυφαίο στέλεχος Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στη Σαουδική Αραβία.
«Σήμερα, η επιτυχία με το PIF εξαρτάται από συνεργασίες που βασίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και το μακροπρόθεσμο όραμα, όπου οι ενδιαφερόμενοι αναμένεται να συμβάλουν ουσιαστικά με κεφάλαια και όχι απλώς να επιδιώκουν κέρδη», προσθέτει.
Ένα παράδειγμα είναι ο νόμος περί έδρας, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2024 και απαιτεί από τις ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον Κόλπο να εγκαταστήσουν τα κεντρικά γραφεία τους στη Μέση Ανατολή στο Ριάντ, εάν επιθυμούν συμβάσεις με τη σαουδαραβική κυβέρνηση.
Ο πρόσφατα επικαιροποιημένος επενδυτικός νόμος της Σαουδικής Αραβίας επιδιώκει επίσης να προσελκύσει περισσότερες ξένες επενδύσεις - και έχει θέσει ως στόχο 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσιες άμεσες ξένες επενδύσεις έως το 2030.
Επί του παρόντος, ο αριθμός αυτός ανέρχεται κατά μέσο όρο σε περίπου 12 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από τότε που ανακοινώθηκε το Vision 2030 το 2017, σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο επενδύσεων της χώρας.
Ορισμένοι παρατηρητές στην περιοχή είναι επιφυλακτικοί ως προς το κατά πόσον ο αριθμός των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων είναι ρεαλιστικός. «Ο νέος επενδυτικός νόμος είναι απολύτως κρίσιμος για τη διευκόλυνση περισσότερων ΑΞΕ, αλλά μένει να δούμε αν θα οδηγήσει στην τεράστια αύξηση και το απαιτούμενο μέγεθος κεφαλαίου», δήλωσε στο CNBC ένας χρηματοδότης με έδρα τον Κόλπο, υπό το κλίμα ανωνυμίας.
«Μένει να δούμε αν οι εγχώριες επενδύσεις του PIF θα αποδώσουν τις αναμενόμενες αποδόσεις, ειδικά σε μια περιοχή γεμάτη αστάθεια και προϋπολογισμούς εξαρτώμενους από το πετρέλαιο που αντιμετωπίζουν παρατεταμένες περιόδους χαμηλών τιμών πετρελαίου», τόνισε ο Σόλομον.