Προορισμός ανεπεξέργαστος, ανόθευτος, ανέγγιχτος στο χρόνο, που διατηρεί την «ψυχή», την κουλτούρα και την ιστορία του, μακριά από τις ισοπεδωτικές μαζικού χαρακτήρα τουριστικές εισροές, που αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά και την προσωπικότητα του εκάστοτε τόπου.
Ένας τέτοιος προορισμός είναι η Βόρεια και Νότια Κυνουρία, ορεινή και παραθαλάσσια Αρκαδία. Συνδυασμός βουνού και θάλασσας, από τα 1.200 μέτρα υψόμετρο, σε 45 λεπτά μπορείς να βρεθείς σε μερικές από τις πιο μαγευτικές και καθαρές παραλίες της χώρας. Προνόμιο που ελάχιστα μέρη στην Ελλάδα έχουν. Η Αρκαδία συνδυάζει ιστορία, κουλτούρα, αξιοθέατα, γαστρονομία, πολιτισμό, παρθένα φύση και πολλά άλλα.
Η Αρκαδία είναι ένας τόπος που… βιώνεται, τόπος που πρέπει να ζυμωθείς μαζί του, να μυηθείς στις ομορφιές του, δεν είναι μέρος που πρέπει να πηγαίνεις έχοντας συγκεκριμένες τουριστικές εικόνες στο μυαλό σου. Πρόσφατα, με πρωτοβουλία του Επιμελητηρίου Αρκαδίας με την Αιγίδα των Δήμων Βόρειας και Νότιας Κυνουρίας, διοργανώθηκε δημοσιογραφικό ταξίδι μύησης, εμπειρίας και γνωριμίας με μερικά μαγικά μέρη του νομού.
Όραμα των ανθρώπων του τόπου, είναι, όπως μας τόνισαν, η Αρκαδία να γίνει παγκόσμιος εναλλακτικός τουριστικός προορισμός. Όχι με την έννοια της μαζικότητας, αλλά αξιοποιώντας τα ιδιαίτερα μορφολογικά, πολιτισμικά και γαστρονομικά χαρακτηριστικά του τόπου. Απέχοντας περίπου δύο ώρες από την Αθήνα, περίπου μία ώρα από την Καλαμάτα και μία ώρα από το Ναύπλιο, η Αρκαδία προβάλει ως ένας λίαν ανερχόμενος προορισμός.
Μάλιστα, σύμφωνα με τον Δήμαρχο Βόρειας Κυνουρίας Γιώργο Καμπύλη, από το προσεχές φθινόπωρο θα ξεκινήσει τη λειτουργία του στο Άστρος Κυνουρίας Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) συνοδών βουνού. Μια πρωτοβουλία που αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά το momentum που έχει η περιοχή στον εναλλακτικό τουρισμό, στον περιπατητικό και αναρριχητικό, ενώ μετά την πανδημία έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός Ελλήνων και ξένων που λειτουργούν ως ψηφιακοί νομάδες.
Όπως τονίζει ο δήμαρχος Νότιας Κυνουρίας Χαράλαμπος Λυσίκατος «αυτή η περιοχή έχει μια αυθεντικότητα την οποία θέλουμε να διατηρήσουμε κάνοντας αργά και σταθερά βήματα, πάντα με όρους βιωσιμότητας. Εξωστρέφεια και εναλλακτικότητα, αυτό είναι το μότο μας. Έχουμε ρίξει το βάρος στις υποδομές. Είμαστε ένας ανερχόμενος περιπατητικός προορισμός, έχουμε ορειβατικές διαδρομές, με 40 ξεχωριστά χωριά, οκτώ παραδοσιακούς οικισμούς, ενώ η ακτογραμμή της Κυνουρίας είναι 100 χιλιόμετρα, που κάνουν την Αρκαδική Ριβιέρα, με 25 παραλίες. Θέλουμε να ενισχύσουμε την ποδηλασία και την πεζοπορία από πιστοποημένους φορείς, το θρησκευτικό τουρισμό, καθώς η Αρκαδία θεωρείται το… Άγιο Όρος της Πελοποννήσου». Η Αρκαδία ήδη - λόγω του κόκκινου βράχου στο Λεωνίδιο - έχει γίνει ένας διεθνής προορισμός για τον αναρριχητικό τουρισμό.
H μεγάλη ναυτική ιστορία 2.500 ετών του Τυρού
Το οδοιπορικό μας ξεκίνησε από την Παραλία Τυρού, έναν πανέμορφο οικισμό που δροσίζεται από το θαλασσινό αεράκι του Μυρτώου Πελάγους. Ο Τυρός είναι ένα παραθαλάσσιο ήσυχο χωριό που όμως έχει τεράστια ναυτική παράδοση 2.500 ετών, μέχρι τις ημέρες μας! Από την εποχή του Παυσανία, του Στράβωνα και του Στέφανου Βυζαντίου των αρχαίων αυτών περιηγητών που τον αναφέρουν ως κόμη – λιμάνι, ως την εποχή του Εβιγιλιά Τσελεμπίη, του Τούρκου περιηγητή που πέρασε τον 17ο αιώνα, ο Τυρός δεν έχασε ποτέ τη ναυτική του ταυτότητα.
Από τα βυζαντινά χρόνια ως τα χρόνια της επανάστασης του γένους, οι Τυριώτες Τσάκωνες είναι γνωστοί για την ναυτική τους τέχνη, υπηρετώντας με ζήλο σε πλοία βυζαντινών Αυτοκρατόρων αλλά και σε πλοία μεγάλων καπεταναίων των γειτονικών Σπετσών και της Ύδρας.
Ο μεγάλος Υδραίος ναύαρχος Μιαούλης έλεγε πως «τον Τσάκωνα μαθέ μηδέ τρικυμία τον ορίζει, μηδέ Τούρκου το σπαθί». Μετά την επανάσταση, πολλοί Τυριώτες ασχολήθηκαν με όλους τους κλάδους των ναυτικών επαγγελμάτων αλλά και με το θαλασσινό εμπόριο, μεταφέροντας τα προϊόντα της Τσακωνιάς και όχι μόνο σε όλα τα μεγάλα λιμάνια του Αιγαίου αλλά και της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας.
Το απόγειο της ναυτικής δύναμης του Τυρού ήταν από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 ως τα τέλη της δεκαετίας του 1960, οπότε άνοιξε ο δρόμος προς τα μεγάλα αστικά κέντρα και η μεταφορά αγαθών και ανθρώπων σταμάτησε να γίνεται μέσω θαλάσσης.
Ο Τυρός τροφοδοτεί ανελλιπώς όλα αυτά τα χρόνια την εμπορική μας ναυτιλία, την πρώτη ναυτιλία παγκοσμίως με ικανά στελέχη όλων των ειδικοτήτων για τη λειτουργία ενός πλοίου. Τις δεκαετίες ‘60, ‘70 και ‘80 ο Τυρός έφτασε να έχει περί τους 400 – 500 ενεργούς ναυτικούς όλων των ειδικοτήτων. Και στο Πολεμικό ναυτικό η παρουσία Τυριωτών ήταν μεγάλη, οι νέοι του Τυρού υπηρέτησαν κατά πλειοψηφία στις τάξεις του ΠΝ, στα πλοία του στόλου ως έφεδροι, ενώ πολλοί έκαναν σταδιοδρομία σε υψηλές θέσεις. Ο Τυρός, με τη Νεάπολη Λακωνίας, θεωρούνται από τους γνώστες οι δύο από τις ναυτομάνες της Αν. Πελοποννήσου.
Πλέον, οι καιροί έχουν αλλάξει, ο Τυρός ζει από τον τουρισμό καθώς αποτελεί ένα ήρεμο λιμάνι που ενδείκνυται για ήσυχες διακοπές με όμορφες παραλίες αλλά και πολλές επιλογές για εναλλακτικές δραστηριότητες σε όλη τη γύρω περιοχή. Όπως τονίζει ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών Νότιας Κυνουρίας Μιχάλης Σωτηρόπουλος, «στην περιοχή της Νότιας Κυνουρίας έχουμε περί τις 2.500 κλίνες, ξενοδοχεία, δωμάτια αλλά και Airbnb, ένας ικανοποιητικός αριθμός. Λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος για την αναρρίχηση, ακόμα και το χειμώνα υπάρχουν πληρότητες 30% - 40%».
Επίσκεψη στο Πνευματικό Κέντρο Τυρού
Στο Πνευματικό Κέντρο Τυρού έγινε παρουσίαση του προορισμού της Νότιας Κυνουρίας από τον δήμαρχο Νότιας Κυνουρίας, κ. Χαράλαμπο Λυσίκατο, τον Αντιδήμαρχο Οικονομικών Νότιας Κυνουρίας, κ. Μιχάλη Σωτηρόπουλο, τον ΑντιδήμαρχοΤυρού, κ. Κώστα Μανούσο, τον Πρόεδρο του Τουριστικού Τμήματος Επιμελητηρίου Αρκαδίας κ. Γιάννη Σαμπράκο, τον Πρόεδρο ΔΗΚΕΝΚ, κ. Χριστόφορο Ντουζένη, τον εκπρόσωπο του Εμπορικού Συλλόγου Τυρού, κ. Νικήτα Εγγλέζο, τον ιδρυτή της Κοιν.Σε.Π «Α χωρά Νάμου» κ. Δημήτρη Λαλουδάκη και την κα Ελένη Μάνου, συγγραφέα με καταγωγή από το Λεωνίδιο και έντονη δραστηριότητα στα κοινά της περιοχής.
Επίσκεψη στον Άγιο Πέτρο
Ο Άγιος Πέτρος είναι ένα πανέμορφο ορεινό κεφαλοχώρι της Βόρειας Κυνουρίας, πνιγμένο στο πράσινο. Καστανιές, κερασιές, βυσσινιές, καρυδιές και πολλά άλλα δέντρα «δένουν» άριστα με τα πετρόκτιστα αρχοντικά. Όπως μας τόνισε ο καθηγητής και ξεναγός μας κ. Ερρίκος Χαλδούπης, «το 1890 το χωριό είχε 3.900 κατοίκους, που ήταν και απόγειό του. Σήμερα, εγγεγραμμένοι είναι 1.500, όμως μόνιμοι κάτοικοι, χειμώνα – καλοκαίρι είναι περίπου 500.
Το χωριό διαθέτει άρτια τουριστική υποδομή με ξενοδοχεία, ταβέρνες, καταστήματα με τοπικά προϊόντα και αυτό που διαπιστώσαμε είναι πως αποτελεί τον απόλυτο προορισμό για όλες τις εποχές του χρόνου, αφού καλύπτει όλες τις προτιμήσεις.
Σημαντικά αξιοθέατα που επισκεφθήκαμε ήταν ο Πύργος του Τρικαλίτη, η εκκλησία των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στην πλατεία, το ανακαινισμένο πέτρινο σχολείο, ένα εξαιρετικό δείγμα αρχιτεκτονικής της εποχής του, που τη δεκαετία του ‘30 φιλοξενούσε περίπου 371 παιδιά, ενώ τώρα ελάχιστα. Ο Πύργος του Αγά, του 18ου αιώνα, το παλιό ταπητουργείο και τα πανέμορφα καταστήματα με τοπικά προϊόντα. Παράλληλα, είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά την παρασκευή χειροποίητων ζυμαρικών στο παραδοσιακό εργαστήρι «ΜΑΛΕΒΟΣ». Εκεί, η Μαρία Παναγέα Παινέση με την οικογένειά της, παράγουν καλούδια με ντόπια υλικά.
Επίσης, επισκεφτήκαμε την Αυτάρκης γη, το υπέροχο κατάστημα της Παναγιώτας Καρρά, που με την οικογένειά της παράγει παραδοσιακά χειροποίητα προϊόντα, ζυμαρικά, γλυκά κουταλιού, σπιτικές μαρμελάδες, παξιμάδια και κυρίως το… θαυματουργό μέλι, ελατίσιο, ρεϊκόμελο, καστανόμελο, θυμαρίσιο κ.λπ.
Μέσα από το χωριό Άγιο Ιωάννη φτάσαμε στο χωριό Πλάτανος. Ο Πλάτανος είναι το γραφικό, μικρό χωριό στην νοτιοανατολική πλευρά του Πάρνωνα, 450 μ. από τη θάλασσα και 180 χλμ. από την Αθήνα. Το χωριό είναι παραδοσιακό και πραγματικά διάσημο για το νερό του. Επισκεφθήκαμε τον παλιό νερόμυλο και την πέτρινη βρύση. Στην περιοχή υπάρχει το Σπήλαιο του Σωτήρος και το φαράγγι της Λεπίδας. Στον Πλάτανο, υπάρχει ο Ξενώνας Άννα, όπου η κα Άννα με την οικογένειά της, προσφέρει φιλόξενη διαμονή, ενώ σερβίρει και νοστιμότατη, παραδοσιακή κουζίνα, με τα σουτζουκάκια και το κοκκινιστό μοσχαράκι να ξεχωρίζουν, όπως επίσης και η φοβερή κερασόπιτα.
Το γεύμα στη Ζαρίτσα, παραδοσιακή ταβέρνα του «Τάσου» ήταν ένα γαστριμαργικό ταξίδι στην τοπική κουζίνα με γεύσεις παραδοσιακές, αυθεντικές που απογείωσαν τις αισθήσεις μας.
Επίσκεψη στο Λεωνίδιο και στο φεστιβάλ - θεσμός, «Μελιτζάzz»
Το Λεωνίδιο είναι ένας ιστορικός τόπος και ως παραδοσιακός οικισμός βρίσκεται εντός της προστατευόμενης περιοχής του δικτύου Natura 2000. Διαθέτει το αναγνωρισμένο προϊόν Π.Ο.Π. Τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου ενώ οι κάτοικοί του μιλούν ακόμα την υπό εξαφάνιση - Τσακώνικη γλώσσα, η οποία έχει ιστορία 2.500 χρόνια. Στο Λεωνίδιο σήμερα σώζονται τρία από τα μεγαλοπρεπέστερα προεπαναστατικά μνημεία της Πελοποννήσου. Ο πύργος Τρικαλιώτη (1808) και το αρχοντικό του Πολυτίμου (1816) είναι διατηρητέα μνημεία. Το τρίτο σημαντικό κτίριο είναι το αρχοντικό Κατσικογιάννη (1807), που βρίσκεται στα Βόρεια του οικισμού.
Στο Λεωνίδιο είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε και να ζήσουμε από κοντά το μοναδικό φεστιβάλ Τσακωνιάς «Μελιτζάzz» το οποίο διοργανώθηκε για 9η χρονιά. Στα πλαίσια του «Μελιτζάzz» πραγματοποιήθηκε στο χώρο «Φάμπρικα Πολιτισμού», εκδήλωση Αδελφοποίησης του Δήμου Νότιας Κυνουρίας με τον ιταλικό Δήμο Μαρτάνο. Ακολούθως έγινε αποκάλυψη του γλυπτού που δώρισε ο Δήμος Μαρτάνο στον Δήμο Ν. Κυνουρίας και τελετή ονοματοδοσίας της πλατείας, Piazza Martano.
Στη συνέχεια στην πλατεία Μητρόπολης, είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε τους La Notte della Taranta, συναυλία με Παραδοσιακά Κάτω Ιταλίας και ταραντέλα. Το φιλοξενούμενο συγκρότημα από το Martano δημιουργήθηκε από επιλεγμένους μουσικούς και χορευτές από την Ορχήστρα "La Notte della Taranta". Ελάχιστα ακούσματα σε όλο τον κόσμο προσφέρουν τη μαγεία και τη μυσταγωγία της μουσικής ατμόσφαιρας και του χορού που έχουν τα τραγούδια της Κάτω Ιταλίας.
Παρουσίασαν τραγούδια από την παράδοση της Κάτω Ιταλίας, με χαρά και μελαγχολία, με ρυθμό και χορό, με ταραντέλα. Το «La Notte della Taranta» είναι το μεγαλύτερο φεστιβάλ στην Ιταλία και ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα για τη λαϊκή κουλτούρα στην Ευρώπη. Διαδραματίζεται στο Σαλέντο από το 1998 με στόχο την εκ νέου ανακάλυψη και αξιοποίηση της παραδοσιακής μουσικής του Σαλέντο και τη συγχώνευσή της με άλλες μουσικές γλώσσες, από την παγκόσμια μουσική μέχρι τη ροκ, από την τζαζ έως τη συμφωνική. Κάτι σαν μεγάλο Μελιτζάzz!!
Επόμενος σταθμός η πλατεία Μερικάκη όπου το progressive ντουέτο Kadinelia προσέφερε ένα μουσικό ταξίδι όπου οι διαχρονικοί ήχοι της Ελλάδας μεταμορφώνονται σε κάτι νέο, μέσα από τις σαγηνευτικές μελωδίες της ακουστικής κιθάρας και το αρμονικό τραγούδι των δύο μουσικών. Μουσική τους ταυτότητα είναι ο εμπλουτισμός της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής με στοιχεία μπλουζ και ροκ, σε ένα μοναδικό πολυπολιτισμικό ηχητικό τοπίο, όπου η Ανατολή συναντά τη Δύση.
Παράλιο Άστρος
Το Παράλιο Άστρος αποτελεί ένα από τα πλέον γνωστά καλοκαιρινά θέρετρα της Πελοποννήσου. Διαθέτει ανεπτυγμένες τουριστικές υποδομές για κάθε προτίμηση, παραλίες χιλιομέτρων με πεντακάθαρα νερά και δυνατότητα θαλάσσιων δραστηριοτήτων. Ξεχωριστής ομορφιάς είναι το γραφικό φυσικό λιμάνι αλλά και το επονομαζόμενο από τους ντόπιους «Νησί» με την απίστευτη θέα στον Αργολικό κόλπο. Την ξενάγησή μας στο Παράλιο Άστρος, ανέλαβε ο κ. Γιώργος Καραγιάννης, μέλος της Κοιν.Σ.Επ. «5ΕΝΤΕ».
Η «5ΕΝΤΕ» ιδρύθηκε από μια παρέα φίλων με κοινό χαρακτηριστικό την αγάπη τους για τον τόπο τους, τα Άνω Δολιανά, την Αρκαδία, το όρος Πάρνων και την ευρύτερη περιοχή της Πελοποννήσου. Στόχος ήταν η επαγγελματική δραστηριοποίηση αλλά και η κοινωνική προσφορά στην περιοχή και όχι μόνο. Απώτερος σκοπός είναι η ανάδειξη των όμορφων αλλά πιθανότατα άγνωστων «γωνιών» της Αρκαδίας και όλης της γύρω περιοχής, μέσα από εναλλακτικές δραστηριότητες (φυσιολατρικές, αθλητικές, γαστρονομικές, εκπαιδευτικές, καλλιτεχνικές, αγροτουριστικές κ.α.), πάντα με κεντρικό πυρήνα τη φύση.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης στο Παράλιο Άστρος, έγινε παρουσίαση του προορισμού Βόρειας Κυνουρίας στο ξενοδοχείο «Astros Beach». Η παρουσίαση έγινε από τον Δήμαρχο Βόρειας Κυνουρίας, κ. Γιώργο Καμπύλη, τον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Αρκαδίας, κ. Γιάννη Τρουπή και την Πρόεδρο των καταλυμάτων Ανατολικής Αρκαδίας κ. Βίβιαν Μανωλέσου.
Δημιουργείται ΙΕΚ συνοδών βουνού από Σεπτέμβρη
Όπως τόνισε ο Δήμαρχο Βόρειας Κυνουρίας, κ. Γιώργος Καμπύλης, από το προσεχές φθινόπωρο θα ξεκινήσει τη λειτουργία του στο Άστρος Κυνουρίας Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) συνοδών βουνού. Μια πρωτοβουλία που αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά το momentum που έχει η περιοχή στον εναλλακτικό τουρισμό, στον περιπατητικό και αναρριχητικό, ενώ μετά την πανδημία έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός Ελλήνων και ξένων που λειτουργούν ως ψηφιακοί νομάδες.
Ήδη υπάρχει ένα μεγάλο δίκτυο μονοπατιών ενώ δημιουργούνται και άλλα και στόχος είναι να ενοποιηθούν και να πιστοποιηθούν επίσημα. Επίσης, όπως γνωστοποίησε ο κ. Καμπύλης (φωτό πάνω) θα δημιουργηθεί και διαδρομή για ΑΜΕΑ, μια εξαιρετική και πρωτοποριακή πρωτοβουλία για συμπολίτες μας με κινητικά ή άλλα προβλήματα. Επιπλέον, στόχος είναι όλα τα χωριά να ενωθούν μέσω των αρχαίων μονοπατιών που κάποτε ήταν οι μόνες οδοί επικοινωνίας, οι λεγόμενοι μουλαρόδρομοι.
Τελευταίος σταθμός το Ξηροπήγαδο
Η παραλία του Ξηροπήγαδου είναι ένας τόπος ηρεμίας, η παραλία είναι με βότσαλο και πεντακάθαρα νερά και η περιοχή διαθέτει ανεπτυγμένη τουριστική υποδομή με ξενοδοχεία. Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αρκαδίας Γιάννης Τρουπής (φωτό κάτω) αναφερόμενος στο ταξίδι εξοικείωσης προβολής του προορισμού της Αρκαδίας δήλωσε:
«Στο Fam Trip επιβεβαιώσαμε για ακόμη μία φορά την εξαιρετική συνεργασία που έχει το Επιμελητήριο Αρκαδίας με τους Δήμους Βόρειας και Νότιας Κυνουρίας. Έχουμε ακριβώς την ίδια προσέγγιση με τους Δήμους μας ότι οι κοινές δράσεις για την προώθηση των τουριστικών προϊόντων της Κυνουρίας λειτουργούν αναπτυξιακά και κοινωνικά για το σύνολο της Αρκαδίας. Κάνουμε πολλά και θα κάνουμε ακόμα περισσότερα. Όραμά μας να γίνει η Αρκαδία παγκόσμιο τουριστικό brand name».