Οι επιπτώσεις της πανδημίας έχουν υποχωρήσει, οι χώρες είναι και πάλι προσβάσιμες και οι αεροπορικές εταιρείες αναμένουν αξιοπρεπή κέρδη τώρα που τα ταξίδια αναψυχής και τα ταξίδια επιχειρήσεων έχουν επιστρέψει. Γιατί, λοιπόν, οι ναύλοι εξακολουθούν να είναι τόσο υψηλοί;
Πρώτον, υπάρχει έλλειψη αεροπλάνων. Οι αεροπορικές εταιρείες αδρανοποίησαν μεγάλα τμήματα του στόλου τους επειδή η ταξιδιωτική ζήτηση ήταν τόσο υποτονική κατά τη διάρκεια της πανδημίας που δεν τα χρειάζονταν. Τώρα δεν μπορούν να τα επαναφέρουν αρκετά γρήγορα - χρειάζονται 100 εργάσιμες ώρες για να ετοιμαστούν τα μεγαλύτερα αεροσκάφη ώστε να πετάξουν.
Ένας άλλος λόγος είναι ότι οι καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα για εισιτήρια αφού δεν είχαν την ευκαιρία να ταξιδέψουν, σε ορισμένες περιπτώσεις για τρία χρόνια. Μια έρευνα της Booking.com σε περισσότερους από 25.000 ενήλικες που σχεδιάζουν να ταξιδέψουν τους επόμενους 12 - 24 μήνες διαπίστωσε ότι πολλοί ήθελαν να είναι «πιο επιθετικοί» στα ταξίδια τους για να αναπληρώσουν τις χαμένες ευκαιρίες.
«Ακόμα και αν κάποια ταξίδια μπορεί να είναι λίγο πιο ακριβά από ό,τι ήταν στο παρελθόν, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να βλέπουν αξία στις δαπάνες για ταξίδια», σημειώνει ο Μ. Γκουρέρο, στέλεχος της Booking.com.
Τα κακά νέα για τους καταναλωτές είναι ότι οι τιμές των εισιτηρίων είναι πιθανό να παραμείνουν αυξημένες για αρκετά χρόνια, τουλάχιστον σύμφωνα με τον Μ. Ο’Λίριy, διευθύνοντα σύμβουλο της Ryanair Holdings, της μεγαλύτερης αεροπορικής εταιρείας της Ευρώπης από πλευράς μεταφερόμενων επιβατών.
Η έλλειψη προσωπικού
Οι αεροπορικές εταιρείες υπέστησαν ζημίες ύψους σχεδόν 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά τη διάρκεια της Covid και δεκάδες εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις αερομεταφορές μειώθηκαν. Με την ταξιδιωτική ανάκαμψη να έχει πλέον ξεκινήσει για τα καλά, ο κλάδος αγωνίζεται να επαναπροσλάβει επαρκείς υπαλλήλους. Πολλοί καλά εκπαιδευμένοι πρώην εργαζόμενοι αποφάσισαν να αλλάξουν εντελώς καριέρα για να αναλάβουν πιο σταθερές θέσεις εργασίας.
Οι ελλείψεις έχουν επιδεινώσει τις καθυστερήσεις στα γκισέ check-in των αεροδρομίων, στα γκισέ μετανάστευσης και στα σημεία παραλαβής των αποσκευών. Έχουν επίσης αναγκάσει τις αεροπορικές εταιρείες να εργαστούν σκληρότερα για να προσελκύσουν και να διατηρήσουν προσωπικό, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να προσφέρουν καλύτερους μισθούς. Αυτό μεταφράζεται σε υψηλότερους ναύλους καθώς οι αερομεταφορείς προσπαθούν να ανακτήσουν το πρόσθετο κόστος.
Υψηλές τιμές στην ενέργεια
Οι τιμές των καυσίμων έχουν μειωθεί το τελευταίο έτος, αλλά το αργό πετρέλαιο εξακολουθεί να είναι άνω του 50% πιο ακριβό από ό,τι τον Ιανουάριο του 2019, γεγονός που δημιουργεί πρόβλημα στις αεροπορικές εταιρείες, καθώς τα καύσιμα αποτελούν το μεγαλύτερο κόστος τους. Πολλοί αερομεταφορείς, ιδίως οι χαμηλού κόστους, δεν αντισταθμίζουν τα καύσιμα, γεγονός που τις κατέστησε πιο ευάλωτες στην εκτίναξη των τιμών.
Οι αεροπορικές εταιρείες συνεισφέρουν λίγο περισσότερο από το 2% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αλλά υπολείπονται σχεδόν όλων των άλλων επιχειρήσεων στις δεσμεύσεις για ένα καθαρότερο μέλλον. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η μόνη εφικτή λύση τώρα - το βιώσιμο αεροπορικό καύσιμο - κοστίζει πέντε φορές περισσότερο από τα παραδοσιακά καύσιμα αεροσκαφών.
Ο κλάδος θα πρέπει να καταβάλει 2 τρισεκατομμύρια δολάρια για να γίνει ουδέτερος ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050, σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Αερομεταφορών. Οι αεροπορικές εταιρείες θα πρέπει να αυξήσουν τις τιμές των εισιτηρίων για να ανταπεξέλθουν, καθιστώντας τις πτήσεις ακόμη πιο δαπανηρές.
Εν τω μεταξύ, ορισμένες από τις νεότερες τεχνολογίες που συζητούνται - υδρογονοκίνητα και ηλεκτρικά αεροσκάφη - παραμένουν κυρίως σε ερευνητικά στάδια και πρόκειται να κοστίσουν πολύ ακριβά αν υλοποιηθούν.
Οι ελλείψεις αεροσκαφών
Έως και 16.000 αεροσκάφη - περίπου τα δύο τρίτα του παγκόσμιου εμπορικού στόλου - είχαν καθηλωθεί στο έδαφος στο αποκορύφωμα της πανδημίας. Το να τα καταστήσουν και πάλι πτητικά ικανά είναι ένα τεράστιο έργο που περιλαμβάνει τον έλεγχο κάθε μέρους τους για να διασφαλιστεί ότι είναι ασφαλή. Πολλά από αυτά φυλάσσονταν σε ερήμους στις ΗΠΑ και την Αυστραλία, όπου είναι λιγότερο ευαίσθητα στη φθορά, ωστόσο εξακολουθούν να υποφέρουν από προβλήματα όπως κατεστραμμένο εσωτερικό και κινητήρες.
Συν τοις άλλοις, οι κατασκευαστές αεροσκαφών υπολείπονται, με τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού στους υπεργολάβους να φρενάρουν την παραγωγή. Οι κυρώσεις που συνδέονται με τη Ρωσία έχουν επίσης δυσκολέψει την Airbus, την Boeing και τους προμηθευτές τους να εξασφαλίσουν πρώτες ύλες όπως το τιτάνιο, ανεβάζοντας τις τιμές των εξαρτημάτων.
Η απόκτηση νέων κινητήρων είναι ένας άλλος πονοκέφαλος. Οι εταιρείες όπως η Spirit Airlines και η ινδική IndiGo αναγκάστηκαν να θέσουν σε αδράνεια νέα αεροσκάφη, καθώς τα ανταλλακτικά είναι σε έλλειψη και οι κατασκευαστές δυσκολεύονται να κατασκευάσουν νέες τουρμπίνες. Ορισμένες τεχνολογίες νέας γενιάς χρειάζονται επίσης συχνότερη συντήρηση, καθώς μέρη όπως εξωτικά κράματα μετάλλων, επιστρώσεις και σύνθετα υλικά φθείρονται ταχύτερα.
«Η χωρητικότητα αποτελεί πρόκληση», σημείωσε ο Ο’Λίρι της Ryanair σε δηλώσεις του στο Bloomberg και προσέθεσε ότι «μεσοπρόθεσμα, η αδυναμία της Airbus και της Boeing να προσφέρουν οποιαδήποτε ουσιαστική αύξηση της παραγωγής σημαίνει ότι η χωρητικότητα θα συνεχίσει να αποτελεί πρόκληση για τα επόμενα δύο, τρία, πέντε χρόνια». Ο ίδιος αναμένει ότι οι ναύλοι θα αυξηθούν διψήφια ποσοστά αυτό το καλοκαίρι, μετά από άλματα έως και 15% πέρυσι.
Η αργή επιστροφή της Κίνας
Η Κίνα, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και πηγή σχεδόν 280 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ετήσια τουριστική δαπάνη πριν από την πανδημία, εξακολουθεί να ανασυγκροτείται από την κρίση. Η κυβέρνηση κράτησε τα μέτρα περιορισμού του ιού, όπως τα lockdown σε αρκετές πόλεις πολύ περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, και οι άνθρωποι δεν είναι ιδιαίτερα πρόθυμοι να ρισκάρουν να ταξιδέψουν ξανά, ακόμη και μετά την εγκατάλειψη της προσέγγισης Covid Zero.
Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα διαπίστωσε ότι πάνω από το 30% των Κινέζων ταξιδιωτών έχουν αποκλείσει τα υπερπόντια ταξίδια το 2023. Η Ένωση Αεροπορικών Εταιρειών Ασίας-Ειρηνικού δήλωσε ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον ένας χρόνος για να επανέλθει η Κίνα στα προ της πανδημίας επίπεδα των διεθνών αεροπορικών ταξιδιών. Η εγχώρια κίνηση επιστρέφει στα αντίστοιχα επίπεδα του 2019, αλλά η ευρύτερη επαναλειτουργία χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο για να ανακάμψει, αφού η προσέγγιση της Κίνας την άφησε πιο απομονωμένη και εκτός ελέγχου με τον υπόλοιπο κόσμο.
Η αργή επαναλειτουργία της Κίνας κάνει τις αεροπορικές εταιρείες νευρικές ως προς την επιστροφή όλων των αεροσκαφών και της χωρητικότητάς τους, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι θέσεις στα διεθνή δρομολόγια, να συμπιέζεται η ζήτηση και να ανεβαίνουν οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων.