Αφορμή για το παρόν άρθρο έδωσε για μια ακόμη φορά πρόσφατο δημοσίευμα του περιοδικού του ΜΙΤ Technology Review με τίτλο «Οι μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων αποτελούν το επόμενο σημείο τριβής ανάμεσα σε Κίνα και ΗΠΑ», αλλά η σκέψη μου γύρισε στην Ευρώπη και στην ενεργειακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι κοινή διαπίστωση ότι η ενεργειακή πολιτική που ακολούθησε τις τελευταίες δεκαετίες η Ένωση γενικά και η Γερμανία ειδικότερα, είχε μια σοβαρή αδυναμία:
- Όλα τα προγράμματα έδιναν μικρή ή και μηδενική βαρύτητα στον παράγοντα της ενεργειακής εξάρτησης από τρίτες χώρες, κυρίως όσον αφορά το φυσικό αέριο. Το πόσο μεγάλη υπήρξε αυτή η παράλειψη έφερε στο φως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που άλλαξε απότομα ενεργειακούς στόχους και ορίζοντες. Την αδυναμία αυτή έρχεται να διορθώσει το νέο πρόγραμμα-στόχος της ΕΕ που έχει τον τίτλο REpowerEU.
Βασικό στοιχείο της νέας στρατηγικής είναι η κατάργηση των αυτοκινήτων που κινούνται με μηχανές εσωτερικής καύσεως και η αντικατάστασή τους με ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Σύμφωνα με το REpowerEU, κάθε εταιρεία με στόλο πάνω από 20 αυτοκίνητα, θα πρέπει πάνω από τα μισά από τα νέα αυτοκίνητα που θα έχει αγοράσει έως το 2025 να έχουν μηδενικό αποτύπωμα εκπομπών καυσαερίων και το ποσοστό αυτό να έχει φθάσει στο 100% έως το 2030.
Για τα ημιφορτηγά και τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, οι εταιρείες όλων των μεγεθών πρέπει να επιτύχουν το ίδιο επίπεδο μηδενικών εκπομπών 50% έως το 2025 και 100% έως το 2030. Σε εφαρμογή αυτής της πολιτικής οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών θεσπίζουν μέτρα που δημιουργούν ευνοϊκό νομοθετικό και οικονομικό πλαίσιο για την επικράτηση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων με ορισμένες να μιλούν για πλήρη εξηλεκτρισμό των οδικών μεταφορών λίγο μετά το 2030.
Και η χώρα μας συμπεριλαμβάνεται σε εκείνες που με το ισχύον αλλά περισσότερο με το υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για το Κλίμα και την Ενέργεια), θέτει ουσιαστικούς στόχους ώστε το μερίδιο των ηλεκτρικών επιβατικών οχημάτων στις νέες ταξινομήσεις κατά το έτος 2030, να ανέρχεται στο 30%.
Τα αναφερόμενα όμως στο δημοσίευμα του περιοδικού του ΜΙT αναπόφευκτα δημιουργούν το ερώτημα μήπως η Ευρωπαϊκή Ένωση φεύγει από μια ενεργειακή εξάρτηση και βαίνει προς μια καινούργια. Συγκεκριμένα, μήπως φεύγουμε από την εξάρτηση από τη Ρωσία για το φυσικό αέριο για να γίνουμε εξαρτώμενοι από την Κίνα για την ηλεκτροκίνηση;
Λίγα αποσπάσματα από το δημοσίευμα του Technology Review:
- Ο έλεγχος της Κίνας των σπάνιων υλικών που χρειάζονται στις κυψέλες μπαταριών και οι προηγμένες τεχνολογίες κατασκευής μπαταριών είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Τόσο σημαντικός που οι δυτικές αυτοκινητοβιομηχανίες δεν θα μπορέσουν να μεταβούν στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα χωρίς να χρησιμοποιήσουν κινεζικές μπαταρίες.
- Κινεζικές εταιρείες κατάφεραν να κατασκευάσουν μπαταρίες καλής ποιότητας σε μεγάλες ποσότητες και με χαμηλό κόστος και έτσι θα είναι εμπορικά μη βιώσιμο να αποφευχθεί η χρήση κινεζικών μπαταριών και θα χρειαστεί πολύς χρόνος για άλλες εταιρείες κατασκευής μπαταριών να ανταγωνιστούν το μέγεθος και την απόδοση του γίγαντα μπαταριών CATL, του μεγαλύτερου κατασκευαστή μπαταριών λιθίου στον κόσμο.
- Η Κίνα προηγείται σε αρκετή απόσταση όσον αφορά την παραγωγική ικανότητα κυψελών και ουσιαστικά ηγείται σχεδόν όλης της παραγωγής LFP, η οποία είναι πλέον μια πολύ ελπιδοφόρα τεχνολογία.
- Ακόμα κι αν μιλάμε για εκείνες τις μπαταρίες που βασίζονται στο κοβάλτιο και το νικέλιο, η Κίνα εξακολουθεί να έχει ένα προπύργιο στη βιομηχανία, επειδή το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας δυναμικότητας επεξεργασίας για αυτά τα υλικά βρίσκεται μέσα στην Κίνα. Το γεγονός ότι παράγει πολλά από αυτά τα υλικά σημαίνει ότι όχι μόνο μπορεί η Κίνα να ελέγξει λογικά το κόστος παραγωγής μπαταριών, αλλά μπορεί ενδεχομένως να κρατήσει όμηρο οποιασδήποτε άλλη χώρα που βασίζεται σε αυτά τα υλικά για τη μετάβασή της σε ηλεκτρικά οχήματα.
Για να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να σημειώσουμε, ότι οι συντάκτες του REpowerEU, δεν παραγνωρίζουν την ύπαρξη του κινδύνου και επισημαίνουν: «Εστίαση μόνο στην εξασφάλιση του εφοδιασμού σε ορυκτά καύσιμα είναι κοντόφθαλμη. Αυτό που χρειάζεται για τον πλήρη απογαλακτισμό της ΕΕ από τα ορυκτά καύσιμα είναι η διασφάλιση του εφοδιασμού με πρώτες ύλες που είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση ενός συστήματος μεταφορών χωρίς ορυκτά καύσιμα. Από αυτή την άποψη, η ΕΕ υστερεί στη γεωπολιτική κούρσα».
Η ΕΕ λοιπόν αναγνωρίζει με παρρησία την ύπαρξη του προβλήματος αλλά δεν είναι τόσο πειστική στις προτάσεις για τη λύση του. Αν προσέξουμε τις παραπάνω εκτιμήσεις των Αμερικανών δεν φαίνεται πιθανό ότι η χώρα τους και ακόμη λιγότερο η Ευρώπη, θα είναι σε θέση να εξασφαλίσει τα απαραίτητα υλικά για να επιτευχθούν οι στόχοι για τα ηλεκτροκίνητα οχήματα.
Και εύλογα τίθεται το ερώτημα αν υπάρχει εναλλακτική λύση για την απανθρακοποίηση των μεταφορών. Κατά σύμπτωση, αναφερθήκαμε σε μια τέτοια δυνατότητα στο Business Daily στις 17 Οκτωβρίου 2022. Ο τίτλος ήταν «Θα σώσουν τα αυτοκίνητα μεθανόλης τη μηχανή εσωτερικής καύσης»; Το περιεχόμενο είναι ασφαλώς πάντα ανοικτό στους αναγνώστες της ιστοσελίδας.
Ο κ. Ραφαήλ Μωυσής είναι ιδρυτής του Συλλόγου Αποφοίτων ΜΙΤ στην Ελλάδα. Έχει εκδώσει τρία βιβλία: «Θα γίνει της Δεής», «ΑΛΗΘΙΝΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΑ. Ιστορίες με 55 πρόσωπα» και «Εθνικό Συμβούλιο Ενέργειας - Ηλίας Γυφτόπουλος, Πρόεδρος».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
