Ήταν πολυάσχολη η πέννα του απερχόμενου Προέδρου των ΗΠΑ, υπογράφοντας ποικίλου περιεχομένου Εκτελεστικά Διατάγματα, τις τελευταίες εβδομάδες της θητείας του. Ένα από αυτά που υπέγραψε στις 5 και εκδόθηκε στις 12 Ιανουαρίου παρουσιάζει ιδιαίτερο ενεργειακό ενδιαφέρον. Πρόκειται για την Executive Order που τιτλοφορείται: «Για την Προώθηση Μικρών Αρθρωτών Αντιδραστήρων για την Εθνική Άμυνα και τη Διερεύνηση του Διαστήματος».
Οι αντιδραστήρες αυτής της νέας γενιάς ονομάζονται «μικροί» επειδή η ισχύς τους μπορεί να είναι από 50-300 MW και «αρθρωτοί» επειδή δύο ή περισσότεροι μπορούν να συνενωθούν και να αποτελέσουν «αρθρώσεις» ενός μεγαλύτερου. Σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, αποτελούν πιο ευέλικτες μονάδες παραγωγής ενέργειας που καλύπτουν ένα ευρύτερο φάσμα χρηστών και εφαρμογών, εμφανίζουν βελτιωμένα εγγενή και παθητικά χαρακτηριστικά ασφαλείας, έχουν μικρότερο αρχικό κόστος κατασκευής και προσφέρονται για απομακρυσμένες περιοχές με λιγότερο ανεπτυγμένες υποδομές.
Με τη Διαταγή Τραμπ εντέλλονται Αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας και Υπηρεσία Έρευνας του Διαστήματος, να προχωρήσουν άμεσα στη μελέτη και εγκατάσταση τέτοιων μονάδων πυρηνικής ηλεκτροπαραγωγής σε απομονωμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις και σε διαστημικά οχήματα όπου η ηλιακή ενέργεια δεν επαρκεί. Το ενδιαφέρον του Διατάγματος είναι ότι στο σκεπτικό του αναφέρεται το θέμα του παγκόσμιου μακροχρονίου ενεργειακού σχεδιασμού και του θετικού ρόλου τον οποίο καλείται να διαδραματίσει η πυρηνική ενέργεια.
Το ότι ο απερχόμενος Πρόεδρος έσπευσε να εκδώσει αυτήν τη Διαταγή λίγες μέρες πριν τη λήξη της θητείας του δεν οφείλεται, κατά τη γνώμη μου, σε ανησυχία για το ενδεχόμενο η νέα ηγεσία να μην προωθήσει αυτόν το σχεδιασμό αλλά αντίθετα στην επιθυμία του να καρπωθεί ο ίδιος την πρωτοβουλία. Γιατί τόσο ο νέος Πρόεδρος όσο και η γνωστή για την ευαισθησία της στα θέματα του Περιβάλλοντος Αντιπρόεδρος, έχουν δημόσια τοποθετηθεί υπέρ της χρησιμοποίησης της πυρηνικής ηλεκτροπαραγωγής ως «αναπόφευκτη προϋπόθεση για την αποτροπή των καταστροφικών συνεπειών της κλιματικής αλλαγής».
Ποιο ρόλο όμως μπορεί να έχει η πυρηνική ενέργεια στο απώτερο ενεργειακό μέλλον; Γνωρίζουμε ότι οι ειδικοί επιστήμονες μαζί με τους διαμορφωτές της ενεργειακής στρατηγικής σε όλο τον Κόσμο προβλέπουν ότι στο μέλλον θα κυριαρχήσουν οι Ανεξάντλητες Πηγές Ενέργειας. Αυτό ισχύει ειδικότερα στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, της οποίας οι παγκόσμιες ανάγκες θα είναι διαρκώς αυξανόμενες λόγω του επεκτεινόμενου εξηλεκτρισμού σε περιοχές του Τρίτου Κόσμου και της προβλεπόμενης υποκατάστασης υγρών καυσίμων από ηλεκτρική ενέργεια στις μεταφορές και σε άλλες χρήσεις.
Αλλά ενώ πάνω στο θέμα της κυριαρχίας των ΑΠΕ υπάρχει σχεδόν πλήρης ομοφωνία, εξακολουθούν να υφίστανται δύο Σχολές όσον αφορά τον απόλυτο βαθμό στον οποίο αυτή θα εκτείνεται. Η μία Σχολή υποστηρίζει ότι οι ΑΠΕ μόνες τους, με την υποστήριξη μεθόδων αποθήκευσης ηλεκτρισμού που θα έχουν στο μεταξύ αναπτυχθεί, θα καλύπτουν το 100% των παγκόσμιων αναγκών ηλεκτροπαραγωγής. Η άλλη Σχολή υποστηρίζει ότι η παρουσία των ΑΠΕ θα είναι μεν πρωταρχική αλλά όχι απόλυτη και θα παραμείνει πάντοτε αναγκαία η παρουσία, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, κάποιας άλλης βασικής πηγής ηλεκτροπαραγωγής που θα συμπληρώνει τις εγγενείς αδυναμίες των ανεξάντλητων που ποτέ δεν θα εκλείψουν.
Τόσο η μία Σχολή, πάντως, όσο και η άλλη, δέχονται ότι αυτή η «κάποια άλλη» βασική πηγή ηλεκτροπαραγωγής, θα παίξει σημαντικό ρόλο στις επόμενες 1-3 δεκαετίες. Ως ενδιάμεση λύση κατά την πρώτη ή ως οριστική κατά τη δεύτερη.
Για την κατάληψη θέσης στην προσωρινή ή μόνιμη αυτή μορφή ηλεκτροπαραγωγής, ανταγωνίζονται δύο εναλλακτικές πηγές, το φυσικό αέριο και οι πυρηνικοί αντιδραστήρες που έχουν και οι δύο μεγάλους, αφιλοκερδείς και μη, υποστηρικτές και αντιπάλους. Το φυσικό αέριο «η σωστή γέφυρα προς το μέλλον», κατά τους υποστηρικτές του, «Ρυπογόνος Δούρειος Ίππος των πετρελαιοπαραγωγών» κατά τους πολέμιους. Το «άτομο πανάκεια της τεχνολογίας», λένε οι φίλοι, «επικίνδυνο σαν την ατομική βόμβα», απαντούν οι αρνητές.
Αν όμως η κλιματική αλλαγή είναι πράγματι επερχόμενη και απόλυτα καταστροφική για την ανθρωπότητα, δεν επιτρέπεται να αποκλείουμε τη χρησιμοποίηση κάθε όπλου που προσφέρεται για την αποτροπή της. Ακόμη και αν αυτό, όπως άλλωστε κάθε «όπλο», ενέχει κάποιους κινδύνους από απρόσεκτη χρησιμοποίησή του.
Αυτό είναι το δύσκολο συμπέρασμα στο οποίο φαίνεται να καταλήγει η πολιτική ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών, με μια ομοφωνία που δεν μας έχει συνηθίσει στις αρχές του 2021. Αλλά μια λογική που δεν θέλει ακόμη να υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
* Ο κ. Ραφαήλ Μωυσής είναι επίτιμος πρόεδρος του ΙΟΒΕ. Έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, διοικητής της ΔΕΗ, πρόεδρος της ΑΒ Βασιλόπουλος, της Αττικό Μετρό, της ΔΕΠΑ και του Συμβουλίου Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής. Έχει εκδώσει δυο βιβλία «Θα γίνει της Δεής» και «ΑΛΗΘΙΝΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΑ. Ιστορίες με 55 πρόσωπα».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
