Οι πολίτες στην πρώτη γραμμή για την ανάκαμψη στην Ευρώπη

Δυστυχώς το εφιαλτικό σενάριο ενός δεύτερου γενικού lock down στις ευρωπαϊκές οικονομίες είναι προ των πυλών. Τούτη η εξέλιξη θα επιφέρει σημαντικές συνέπειες στην ευρωπαϊκή οικονομία και τα σημάδια ανάκαμψης που είχαν αρχίσει να εμφανίζονται θα χαθούν πάλι.

Σε αυτήν την κρίσιμη καμπή της ιστορίας της Ευρώπης, η υπέρτατη πρόκληση είναι να βρεθούν έργα που να αντιμετωπίζουν τόσο τις συνέπειες της πανδημίας όσο και, ταυτόχρονα, να διευκολύνουν τη μετάβαση προς μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία, έτσι ώστε οι κοινωνίες να καταστούν περισσότερο ελαστικές.

Η επίτευξη αυτής της βέλτιστης ισορροπίας μεταξύ της βραχυπρόθεσμης απορρόφησης αλλά και του μακροπόθεσμου αντίκτυπου απαιτούν μια προσεκτική πράξη εξισορρόπησης από τα κράτη μέλη. Σε τούτη τη διαδικασία οι τοπικοί φορείς, οι πολίτες και η κοινωνία των πολιτών θα πρέπει όχι μόνο να είναι παρούσα αλλά και ενεργή.

Σε αυτό το δύσκολο εγχείρημα της ανάκαμψης, η συμμετοχή από κάτω προς τα πάνω όλων των περιφερειακών αρχών και της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών θα συμβάλει στην πραγματική στόχευση των αναγκών στο έδαφος και τελικά θα βοηθήσει στην αποτελεσματική απορρόφηση των κονδυλίων. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι σε ορισμένες χώρες οι περιοχές που πλήττονται κυρίως από την πανδημία είναι αυτές που βρίσκονται πίσω όσον αφορά την απορρόφηση πόρων, όπου οι περιφερειακές αρχές, οι δήμοι και η οργανωμένη κοινωνία των πολιτών δεν συμμετέχουν στη σχεδίαση και υλοποίηση των προγραμμάτων.

Οι προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν τα κράτη μέλη είναι πολλές:

• Θα πρέπει να διασφαλιστεί η κατάλληλη επιλογή έργου, διοχετεύοντας τη χρηματοδότηση όπου χρειάζεται περισσότερο και όπου θα αποφέρει το μεγαλύτερο όφελος προσδιορίζοντας «γρήγορους νικητές» στις τρέχουσες δαπάνες τους.
• Θα πρέπει να θωρακιστεί η όσο το δυνατόν πιο ενεργή συμμετοχή των τοπικών - περιφερειακών αρχών, κοινωνικών εταίρων και κοινωνίας των πολιτών με την επανενεργοποίηση της αρχής της εταιρικής σχέσης.
• Θα πρέπει η γραφειοκρατία να απαλειφθεί και η διαδικασία αδειοδότησης και έγκρισης έργων να επιταχυνθεί.

Οι εποχές που ζούμε είναι δύσκολες για την Ευρώπη μας, τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό, κοινωνιολογικό και αξιακό επίπεδο. Αυτός ο κάβος θα ξεπεραστεί μόνο με τη βοήθεια των πολιτών της.

Ο κ. Γιώργος Μελέας είναι Εθνικός Εμπειρογνώμονας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή.