Την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό στην ιστορία της θα έχει η Ιταλία, με βάση το αποτέλεσμα των χθεσινών εκλογών, που ανέδειξαν τη δεξιά συμμαχία της Τζόρτζια Μελόνι σε καθαρό νικητή. Η Ευρώπη και οι αγορές περιμένουν με αγωνία τα πρώτα δείγματα γραφής της νέας κυβέρνησης, που θα έχει, για πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ως κύρια συνιστώσα ένα ακροδεξιό κόμμα, τους Αδελφούς της Ιταλίας.
Το ευρώ υποχώρησε στις αγορές της Ασίας σε νέο χαμηλό από το 2002, όταν τέθηκε σε κυκλοφορία, σε επίπεδο κάτω και από τα 96 σεντς του δολαρίου, σε μια πρώτη αντίδραση της αγοράς συναλλάγματος στις ιταλικές εκλογές, ενώ αργότερα ανέκτησε μέρος των απωλειών του. Η απόδοση των ιταλικών ομολόγων την Παρασκευή, εν αναμονή των εκλογών, είχε διαμορφωθεί στο 4,326% και βρισκόταν πολύ κοντά στο υψηλό 12μήνου.
Τα προσωρινά αποτελέσματα έδειξαν ότι το δεξιό μπλοκ θα έχει ισχυρή πλειοψηφία και στα δύο σώματα του κοινοβουλίου, δίνοντας ενδεχομένως στην Ιταλία μια σπάνια ευκαιρία πολιτικής σταθερότητας μετά από χρόνια αναταραχής και εύθραυστων συνασπισμών, όπως σχολιάζει το Reuters.
Ωστόσο, η Μελόνι και οι σύμμαχοί της αντιμετωπίζουν μια μεγάλη λίστα προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένης της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας, του πολέμου στην Ουκρανία και της νέας επιβράδυνσης στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης.
«Πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν είμαστε στο τελικό σημείο, είμαστε στο σημείο εκκίνησης. Από αύριο πρέπει να αποδείξουμε την αξία μας», είπε τα ξημερώματα η 45χρονη Μελόνι σε υποστηρικτές του εθνικιστικού κόμματός της, Αδελφοί της Ιταλίας. Η Μελόνι υποβαθμίζει τις μεταφασιστικές ρίζες του κόμματός της και το παρουσιάζει σαν ένα τυπικό δεξιό κόμμα, όπως οι Συντηρητικοί της Βρετανίας. Έχει δεσμευτεί να υποστηρίξει τη δυτική πολιτική για την Ουκρανία και να μην αναλάβει κινδύνους με τα εύθραυστα οικονομικά της Ιταλίας.
«Αν κληθούμε να κυβερνήσουμε αυτό το έθνος, θα το κάνουμε για όλους τους Ιταλούς, με στόχο να ενώσουμε τον λαό και να επικεντρωθούμε σε αυτό που μας ενώνει και όχι σε αυτό που μας χωρίζει», είπε η Μελόνι, που εμφανίστηκε ενωτική μετά τη νίκη της. «Αυτή είναι μια στιγμή για να είμαστε υπεύθυνοι».
Τα αποτελέσματα
Οι προβλέψεις που βασίζονται σε περισσότερες από τις μισές καταμετρημένες ψήφους τοποθετούν τους Αδελφούς της Ιταλίας σχεδόν στο 26%, από μόλις 4% στις τελευταίες εθνικές εκλογές το 2018, καθώς οι ψηφοφόροι επέλεξαν ένα μη δοκιμασμένο κόμμα για να λύσει τα πολλά προβλήματα της χώρας.
Αντίθετα, ο κύριος σύμμαχός της καταποντίστηκε. Η ακροδεξιά Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι συγκεντρώνει περίπου το 9% των ψήφων, από περισσότερο από 17% πριν από τέσσερα χρόνια, και έρχεται δεύτερη μετά το κόμμα της Μελόνι σε όλα τα παραδοσιακά «κάστρα» της στη Βόρεια Ιταλία. Το άλλο μεγάλο συντηρητικό κόμμα, το κόμμα Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, είχε σχετικά χαμηλό ποσοστό, περίπου 8%, αφήνοντας τους Αδελφούς της Ιταλίας ως κυρίαρχο εταίρο του συνασπισμού.
Αν και η συμμαχία της Μελόνι προβλέπεται να έχει άνετες πλειοψηφίες στα δύο νομοθετικά σώματα, τα μέλη της έχουν αποκλίνουσες θέσεις σε αρκετά ζητήματα που θα είναι δύσκολο να συμβιβαστούν. Ο Σαλβίνι, για παράδειγμα, αμφισβητεί τις κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας. Τόσο ο ίδιος, όσο και ο Μπερλουσκόνι έχουν εκφράσει συχνά τον θαυμασμό τους για τον ηγέτη της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Έχουν επίσης διαφορετικές απόψεις σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των αυξανόμενων λογαριασμών ενέργειας και έχουν δώσει μια σειρά από υποσχέσεις, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών περικοπών και της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, που η Ιταλία θα δυσκολευτεί να αντέξει οικονομικά.
Η Σάρα Κάρλσον, ανώτερη αντιπρόεδρος του οίκου αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Moody's, δήλωσε ότι η επόμενη ιταλική κυβέρνηση θα πρέπει να διαχειριστεί ένα βάρος χρέους «που είναι ευάλωτο στην αρνητική ανάπτυξη, το κόστος χρηματοδότησης και τις εξελίξεις του πληθωρισμού».
Η Μελόνι θα διαδεχθεί τον πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι, τον πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο οποίος ώθησε τη Ρώμη στο επίκεντρο της χάραξης πολιτικής της ΕΕ κατά τη διάρκεια της 18μηνης θητείας του, σφυρηλατώντας στενούς δεσμούς με το Παρίσι και το Βερολίνο.
Μεταξύ των πρώτων ηγετών που συνεχάρησαν τη Μελόνι ήταν ο Βίκτορ Όρμπαν, πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, ο οποίος έχει κατηγορηθεί από τις Βρυξέλλες για παραβίαση του κράτους δικαίου, αλλά είναι κοντά τόσο στη Μελόνι όσο και στον Σαλβίνι.
Παρά την ξεκάθαρη νίκη της συντηρητικής συμμαχίας, η ψηφοφορία δεν ήταν ένα ηχηρό μήνυμα στήριξης από τους ψηφοφόρους. Το ποσοστό συμμετοχής ήταν μόλις 64%, έναντι 74% πριν από τέσσερα χρόνια, δηλαδή υποχώρησε σε ιστορικό χαμηλό, σε μια χώρα που είχε πάντα ισχυρή συμμετοχή ψηφοφόρων.
Η δεξιά εκμεταλλεύτηκε πλήρως τον εκλογικό νόμο της Ιταλίας, ο οποίος ωφελεί τα κόμματα που κλείνουν συνεργασίες πριν από την ψηφοφορία. Τα κεντροαριστερά και κεντρώα κόμματα απέτυχαν να συνεργαστούν και, παρόλο που κέρδισαν περισσότερες ψήφους από τους συντηρητικούς, κατέληξαν με πολύ λιγότερες έδρες.
Το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (PD) πήρε περίπου 19%, το αριστερό κόμμα διαμαρτυρίας Κίνημα 5 Αστέρων έλαβε περίπου 16%, ενώ η κεντρώα ομάδα «Δράση» ήταν λίγο πάνω από το 7%.
«Αυτή είναι μια θλιβερή βραδιά για τη χώρα», δήλωσε η Ντέμπορα Σερακιάνι, βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος. «Η δεξιά έχει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, αλλά όχι στη χώρα».