Θα γίνει η κατάρρευση της κινεζικής Evergrande η αφορμή για μια βαθιά διόρθωση στα διεθνή χρηματιστήρια; Θα υπάρξουν δυσάρεστες εκπλήξεις από τη διήμερη συνεδρίαση της Fed, που αρχίζει σήμερα; Αυτά τα δύο ερωτήματα, που δεν έχουν απλές απαντήσεις, προκάλεσαν χθες βίαιους κραδασμούς στις αγορές και υπέβαλαν το ελληνικό χρηματιστήριο σε ένα ακόμη τεστ αντοχής, όμως ήδη υπάρχουν ενδείξεις ότι η νέα παγκόσμια αναταραχή θα ξεπερασθεί τις επόμενες ημέρες και οι επενδυτές θα επανέλθουν στη γνωστή τακτική του «αγοράζουμε στις βουτιές» ("buy the dip").
Το ενδεχόμενο να δούμε μια «στιγμή Lehman», αυτή την φορά στην οικονομία της Κίνας, καθώς πλησιάζει η Πέμπτη, όπου η γιγαντιαία εταιρεία ακινήτων Evergrande θα κληθεί πληρώσει τόκους 120 εκατ. δολ. σε επενδυτές της Κίνας και του εξωτερικού, έγινε χθες ο κύριος παράγοντας που προκάλεσε απότομη έξοδο των επενδυτών διεθνώς από τις μετοχές και στροφή σε ασφαλή καταφύγια. Ο παγκόσμιος χρηματιστηριακός δείκτης της MSCI έχασε 1,62% με τις αγορές της ηπειρωτικής Κίνας κλειστές λόγω αργιών για τη Δευτέρα και την Τρίτη. Με απώλειες της τάξεως του 1,70% έκλεισαν ο S&P 500 και ο Stoxx 600 στην Ευρώπη, που παραμένουν πάντως κοντά στα ιστορικά υψηλά τους.
Στην Αθήνα, όπου βεβαίως οι τιμές απέχουν... χιλιόμετρα από τα ιστορικά υψηλά, καθώς η αγορά έχασε το διεθνές ράλι των προηγούμενων ετών, οι μετοχές μπήκαν εκ νέου σε μια δοκιμασία αντοχής, χωρίς να υπάρξουν χθες σοβαρές αντιστάσεις από τους αγοραστές. Ο Γενικός Δείκτης βρέθηκε ενδοσυνεδριακά χαμηλότερα και από τις 890 μονάδες, με ισχυρή πίεση στις... παραδοσιακά ευάλωτες τραπεζικές μετοχές, αλλά και γενικότερες ρευστοποιήσεις σε όλο το ταμπλό, για να κλείσει με απώλειες 2,27% στις 892,27 μονάδες. Αναλυτές τόνιζαν, πάντως, ότι ακόμη και σε ενδεχόμενη παράταση της διεθνούς αναταραχής, τα επίπεδα των 800 μονάδων πρέπει να θεωρούνται ένα ισχυρό σημείο στήριξης της αγοράς, με βάση τα θεμελιώδη μακροοικονομικά και μικροοικονομικά στοιχεία και προοπτικές. Κατ' αυτήν την έννοια, ανέφεραν, η αδυναμία της αγοράς θα πρέπει, εκτός σοβαρού απροόπτου, να εκλαμβάνεται περισσότερο σαν μια ευκαιρία τοποθετήσεων, παρά ως ένα έναυσμα εξόδου των επενδυτών από την αγορά.
Οι πρώτες ενδείξεις σταθεροποίησης
Ήδη, άλλωστε, υπάρχουν αρκετές ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το... σύνδρομο της Κίνας στις αγορές δεν θα εξελιχθεί σε μια «στιγμή Lehman», όπου μια περίπτωση κατάρρευσης μεγάλης εταιρείας θα φέρει συστημικό κίνδυνο για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και μετάδοση της κρίσης στο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα:
- Τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα και, ειδικότερα, μετά τις 5.00 ώρα Ελλάδος, ο δείκτης Hang Seng στο Χονγκ Κονγκ κατάφερνε να σταθεροποιηθεί, ενώ τα προθεσμιακά του συμβόλαια σημείωναν ισχυρή άνοδο (1,6%). Με «καθαρό» ανοδικό πρόσημο διαπραγματεύονταν στην Ασία και τα προθεσμιακά συμβόλαια των αμερικανικών δεικτών, όπως και του γερμανικού Dax. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι και στη συνεδρίαση της Νέας Υόρκης κατά την τελευταία ώρα των συναλλαγών εμφανίσθηκαν αγοραστές, οι κινήσεις των οποίων περιόρισαν τις απώλειες του S&P 500 χαμηλότερα από το 2%, ενώ πλησίαζαν νωρίτερα το 3%.
- Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτές οι κινήσεις στις αγορές της Ασίας λάμβαναν χώρα το πρωί, παρότι δημοσιοποιήθηκε έκθεση της S&P, η οποία προβλέπει ως πιθανή μια πτώχευση της Evergrande και μάλιστα ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης εκτιμά πως δεν προσφέρουν άμεση στήριξη στην εταιρεία ακινήτων οι κινεζικές αρχές. Όμως, το σημαντικότερο στην ανάλυση της S&P είναι η πρόβλεψη πως το Πεκίνο θα λάβει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε τα προβλήματα της εταιρείας ακινήτων να μην μεταδοθούν στο τραπεζικό σύστημα, δημιουργώντας συστημικούς κινδύνους, όπως αυτούς που είδαμε με την κατάρρευση της Lehman. Με άλλα λόγια, το κυριότερο σενάριο πλέον είναι ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας θα προσπαθήσει, μέσα από την κρίση της Evergrande να στείλει μηνύματα «αποθέρμανσης» του τομέα real estate, όπου έχει δημιουργηθεί «φούσκα» και σπαταλώνται σημαντικοί πόροι της οικονομίας, αλλά θα χρησιμοποιήσει την οικονομική ισχύ της χώρας για να μην τεθεί σε κίνηση ένα επικίνδυνο ντόμινο.
Με αυτά τα δεδομένα, οι κίνδυνοι για τις διεθνείς αγορές από το νέο επεισόδιο σοβαρών κραδασμών με προέλευση την Κίνα (προηγήθηκαν οι ρυθμιστικές «επιθέσεις» σε μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες από τις κινεζικές αρχές και η πίεση στους πλουσιότερους Κινέζους για ανακατανομή πλούτου) δεν εκτιμάται ότι θα καταστούν ανεξέλεγκτοι. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι κινεζικές αρχές είναι βέβαιο πως θα καταφέρουν να επιτύχουν τους πολιτικούς και οικονομικούς τους στόχους χωρίς «ατυχήματα», όμως δεν φαίνεται πιθανό να χαθεί ο έλεγχος σε τέτοιο βαθμό, ώστε η Κίνα να προκαλέσει μια παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση.
Η JP Morgan σύστησε χθες στους πελάτες της να αξιοποιήσουν την πτώση για να προχωρήσουν σε νέες τοποθετήσεις. Ο πραγματικός κίνδυνος για τις αμερικανικές μετοχές και, ευρύτερα, για τα διεθνή χρηματιστήρια, άλλωστε, φαίνεται να έρχεται, κατά πρώτο λόγο, από το σενάριο που περιέγραψε σε ανάλυσή της η Morgan Stanley: με δεδομένες τις πολύ «γενναιόδωρες» αποτιμήσεις των μετοχών, κάποιες δυσάρεστες εκπλήξεις από την αμερικανική οικονομία («φρενάρισμα» της ανάκαμψης) ή από τις εισηγμένες εταιρείες (απογοητευτικά αποτελέσματα) θα μπορούσαν να γίνουν αφορμή για μια σοβαρή διόρθωση στη Wall Street, έως και κατά 20%.
Όσον αφορά τις επόμενες κινήσεις της Fed, οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν ότι δεν υπάρχει σοβαρός λόγος ανησυχίας, παρά την έξαρση των πληθωριστικών πιέσεων. Όπως εκτιμάται, οι κεντρικοί τραπεζίτες στις ΗΠΑ έχουν πάρει το μάθημα από το 2013, όταν προκάλεσαν σοβαρή αναταραχή στις αγορές με την απότομη μείωση των αγορών ομολόγων. Έτσι, ενώ πλέον θεωρείται δεδομένο ότι η μείωση των αγορών θα αρχίσει κάποια στιγμή πριν το τέλος του έτους, όπως έχει ήδη προαναγγελθεί από την προηγούμενη συνεδρίαση της Fed, ωστόσο δεν πρέπει να αναμένεται οποιαδήποτε δυσάρεστη έκπληξη από τις ανακοινώσεις που θα γίνουν αύριο από τον Τζερόμ Πάουελ, ειδικά σε μια περίοδο όπου οι αγορές παραμένουν ευάλωτες.
Προσδοκίες για rebound στο ΧΑ
Σε ό,τι αφορά την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, οι συνθήκες που διαμορφώνονται στην οικονομία δεν δικαιολογούν μια μεγάλη «βουτιά» με αφορμή τις διεθνείς εξελίξεις, στο βαθμό βεβαίως που δεν θα υπάρξει κάποια σοβαρή κρίση. Η κατάσταση της οικονομίας, με το ρυθμό ανάπτυξης να ξεπερνά και τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις και το ΑΕΠ να επανέρχεται ήδη στα προ κρίσης επίπεδα, η μεγάλη πρόοδος των τραπεζών στην εξυγίανση των ισολογισμών (που αναγνωρίζεται από τους οίκους αξιολόγησης, όπως φάνηκε και από τις χθεσινές αναβαθμίσεις από τη Moody's) και οι προβλέψεις για βελτιωμένα οικονομικά αποτελέσματα των εισηγμένων και κατά το β' εξάμηνο του έτους, καθιστούν ρεαλιστική την προοπτική επανόδου του Γενικού Δείκτη στην τροχιά προς τις 1.000 μονάδες το επόμενο διάστημα.
Άλλωστε, η ελληνική αγορά έχει χάσει τεράστιο έδαφος στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης και βρέθηκε σε θέση ουραγού όταν ανέβαιναν δυναμικά τα χρηματιστήρια διεθνώς. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σε βάθος δεκαετίας, όπως φαίνεται στο γράφημα, ο Stoxx 600 στην Ευρώπη έχει κέρδη που πλησιάζουν το 80%, τη στιγμή που ο Γενικός Δείκτης κερδίζει μόλις 12%. Από αυτή την άποψη, οι εύλογες ανησυχίες που υπάρχουν για «τεντωμένες» αποτιμήσεις των μετοχών στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, μάλλον δεν έχουν θέση στους υπολογισμούς για τις ελληνικές μετοχές.
Η σύγκριση Γ. Δείκτη - Stoxx 600 σε βάθος 10ετίας
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
