Μπορεί οι δύο τελευταίες εβδομάδες του Ιουνίου να προβλημάτισαν την αγορά και να χάλασαν μερικώς την καλή εικόνα έως τότε, όμως η συνολική αποτίμηση της πορείας του ελληνικού χρηματιστηρίου το πρώτο εξάμηνο του 2021 είναι θετική. Όχι μόνο γιατί δείκτες και μετοχές κινήθηκαν ανοδικά δίνοντας σημαντικά κέρδη στους επενδυτές όλων των κεφαλαιοποιήσεων, αλλά και γιατί η αγορά έγινε ξανά «μοχλός» ανάπτυξης για εισηγμένες και μη, μέσω αυξήσεων κεφαλαίου και εκδόσεων ομολόγων.
Κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου 2021, η συνολική εικόνα της χρηματιστηριακής αγοράς ήταν άκρως ενδιαφέρουσα, καθώς έδωσε κέρδη στην πλειονότητα των επενδυτών που την εμπιστεύτηκαν, πολλαπλά deals έγιναν, ενώ το ΧΑ –μετά από πολλά χρόνια– μπόρεσε και υποστήριξε τα αναπτυξιακά σχέδια των εισηγμένων, αλλά και κάποιων μη εισηγμένων εταιρειών (Costamare).
Θυμίζουμε πως το πρώτο εξάμηνο του 2021 η άντληση κεφαλαίων τείνει να ξεπεράσει τα 2,5 δισ. ευρώ, κάτι που ασφαλώς αποτελεί ρεκόρ πολλών ετών, δείχνοντας παράλληλα ότι η αγορά μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός εύρεσης φθηνών κεφαλαίων για τις επιχειρήσεις. Αυτός άλλωστε είναι και ο κεντρικός σκοπός της ύπαρξης ενός χρηματιστηρίου. Η υποστήριξη των επιχειρήσεων στην προσπάθεια περαιτέρω ανάπτυξής τους.
Σε μια συγκυρία που ο τραπεζικός τομέας ακόμη δεν έχει ξεπεράσει τα εμπόδια στα θέματα χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, δεδομένου ότι ο κλάδος βαρύνεται από πολλά δισ. μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων –κατάλοιπα της υπερδεκαετούς κρίσης, το χρηματιστήριο το πρώτο εξάμηνο του 2021 έδειξε ότι μπορεί να λειτουργήσει και πάλι σαν μηχανισμός παροχής ρευστότητας για τις επιχειρήσεις.
Η Πειραιώς «σήκωσε» 1,3 δισ. ευρώ, η Alpha Bank 800 εκατ. ευρώ, η Aegean Airlines 60 εκατ., η Motor Oil 200 εκατ. μέσω ομολόγου, η Costamare 100 εκατ. ευρώ, επίσης με έκδοση ομολόγου, ενώ σ’ αυτά τα ποσά δεν λαμβάνονται υπόψη οι διεθνείς εκδόσεις ομολόγων των ΔΕΗ, Mytilineos, Τρ. Πειραιώς κ.λπ. Παράλληλα, θυμίζουμε ότι αύξηση κεφαλαίου κατά 3,04 εκατ. ευρώ έκανε η εταιρεία Τζιρακιάν το πρώτο εξάμηνο, η Premia υλοποιεί ΑΜΚ 75 εκατ. ευρώ, ενώ η ΕΛΓΕΚΑ αυτό το διάστημα «σηκώνει» 6,85 εκατ. ευρώ από την αγορά.
Τα 2,5 δισ. ευρώ είναι ένα ποσό αρκετά μεγάλο για τα δεδομένα της ελληνικής αγοράς, ενώ είναι το μεγαλύτερο των τελευταίων πολλών ετών, πλην των ετών που υπήρξε η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Τα 2,5 δισ. ευρώ είναι τα περισσότερα κεφάλαια που «σηκώνουν» οι εισηγμένες από το 2014.
Παράλληλα, η πλειονότητα των αυξήσεων κεφαλαίου -πλην μερικώς της Πειραιώς και ίσως της Aegean Airlines- δεν έχουν το χαρακτήρα της ανακεφαλαιοποίησης. Είναι εποικοδομητικής κατεύθυνσης αντλήσεις κεφαλαίων, που στοχεύουν στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων και δεν έχουν το χαρακτήρα «εγγύησης», ούτε λειτουργούν ως… ασφαλιστικά συμβόλαια.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ελληνική αγορά, κατά την τελευταία 12ετία της δημοσιονομικής κρίσης και των μνημονίων, έχασε σε αρκετά μεγάλο βαθμό μέρος του διεθνούς κύρους της, αλλά και την «επαφή» της με τα διεθνή κεφάλαια.
Απόρροια αυτού ήταν το ελληνικό χρηματιστήριο να χάσει σχεδόν εξ ολοκλήρου το υπερδεκαετές bull market των αγορών πέφτοντας μάλιστα μέσα σ’ αυτά τα χρόνια σε νέα χαμηλά τριάντα ετών και στις 420 μονάδες (Φεβρουάριος 2016). Η αγορά απομονώθηκε σε σημαντικό βαθμό από τη… διεθνή των κεφαλαίων, έχασε τη θέση της στις ανεπτυγμένες αγορές καθώς υποβαθμίστηκε στις αναπτυσσόμενες, ενώ κορυφαίες μετοχές – οδηγοί του Χ.Α. υποβαθμίστηκαν στους διεθνείς δείκτες MSCI και FTSE Russell, ή αφαιρέθηκαν εντελώς.
Αποτέλεσμα αυτού ήταν όχι μόνο να μειωθούν οι εισροές «φρέσκων» κεφαλαίων στο σύστημα, αλλά να καταγραφούν και σημαντικές εκροές, ενώ η αγορά εδώ και πολλά χρόνια έχει πάψει να υπηρετεί το ρόλο της, που είναι η τροφοδότηση των εισηγμένων με ζωτικά αναπτυξιακά κεφάλαια. Συνάμα, εδώ και περίπου μια 15ετία έχουν πάψει σχεδόν εξ ολοκλήρου και οι νέες εισαγωγές εταιρειών, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.
Ζήτηση για τα ελληνικά assets
Το πρώτο εξάμηνο του 2021 καταγράφηκε ισχυρή ζήτηση για όλα τα ελληνικά assets. Η Alpha Bank βγήκε με ομόλογο στις αγορές το Μάρτιο, η ΔΕΗ πέτυχε υπερκάλυψη στο δικό της ομόλογο κατά έξι φορές συγκεντρώνοντας προσφορές πάνω από 3 δισ., ενώ ζητούσε 500 εκατ. ευρώ.
Στην έκδοση ομολόγου της Motor Oil στο Χ.Α., ενώ η εταιρεία ζητούσε 200 εκατ. ευρώ οι προσφορές ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ διαμορφούμενες στο 1,019 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι πέτυχε μεγάλη υπερκάλυψη κατά 5,1 φορές!
Τον περασμένο Απρίλιο, εντυπωσιακή ήταν η υποδοχή που επιφύλαξαν οι διεθνείς επενδυτές στο μεγάλο «πράσινο» ομόλογο της Mytilineos, καθώς ενώ η εταιρεία ζητούσε 500 εκατ. ευρώ, οι προσφορές έφτασαν κοντά στα 2 δισ. ευρώ, ήτοι σχεδόν τέσσερις φορές πάνω. Το ομόλογο ήταν κάτω από την «ομπρέλα» του ESG, δηλαδή από το τρίπτυχο του δείκτη βιωσιμότητας με Περιβαλλοντικά (Enviromental), Kοινωνικά (Social) και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Governance) και απευθυνόταν σε μεγάλους επενδυτές, καθώς η ελάχιστη επένδυση ήταν στα 100.000 ευρώ.
Ομόλογα από Prodea και Fourlis
Μεγάλη έκδοση μεγάλου ομολόγου 250 - 300 εκατ. ευρώ δρομολογεί μέσα στον Ιούλιο και η Prodea Investments, με στόχο να χρηματοδοτήσει το επενδυτικό της πρόγραμμα ύψους 400 εκατ. ευρώ, που θα υλοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2023. Η Prodea Investments είναι η μεγαλύτερη εταιρεία επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα (με βάση το σύνολο του ενεργητικού), με χαρτοφυλάκιο 2 δισ. ευρώ.
Όπως έχει αναφέρει πρόσφατα ο επικεφαλής της εταιρείας, Άρης Καρυτινός, έχουν υπογραφεί συμφωνίες για το 50% του σχεδιαζόμενου επενδυτικού προγράμματος στην «καρδιά» του οποίου βρίσκονται οι χώροι logistics και τα κτίρια γραφείων. Ενδεικτικά, στους αποθηκευτικούς χώρους, η Prodea σχεδιάζει, έως το τέλος του 2021, νέες αναπτύξεις 75 χιλ. τ.μ. μέσω επενδύσεων της τάξεως των 50 εκατ. Ευρώ.
Το χαρτοφυλάκιο ακινήτων του Ομίλου στο τέλος του 2020, αποτελούσαν συνολικά 359 εμπορικά ακίνητα, συνολικής εκμισθώσιμης επιφάνειας περίπου 1.236 χιλ. τ.μ., κυρίως γραφεία και καταστήματα, ενώ επεκτείνεται και στον τομέα των εμπορικών αποθηκών και τον ξενοδοχειακό τομέα.
Μετά την Prodea αναμένεται να ακολουθήσει και ο όμιλος Fourlis, ενώ θυμίζουμε ότι η εταιρεία έχει ήδη στην αγορά εκείνο της θυγατρικής Housemarket, που λήγει στις 4 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ήδη «κλειδώσει» η συμφωνία για την ανανέωση για άλλα πέντε χρόνια του της εν λόγω ομολογιακής έκδοσης.