Αν η υπερδεκαετής οικονομική και δημοσιονομική κρίση της χώρας ήταν μια περίοδος επενδυτικής απομόνωσης, εκπτώσεων, φυγής επιχειρήσεων στο εξωτερικό και γενικευμένου brain drain, το τελευταίο διάστημα μπορεί να λεχθεί με ασφάλεια ότι η χώρα βιώνει σταδιακά την αντιστροφή αυτής της τάσης, με απτά και ξεκάθαρα βήματα.
Ένα εξαιρετικά ευνοϊκό timing για όλα τα επενδυτικά assets της χώρας έχει διαμορφωθεί, καθώς μια σειρά από θετικές εξελίξεις δείχνουν ότι η Ελλάδα αλλάζει επενδυτικό level σταδιακά, με τη μεγάλη εικόνα – όπως λένε οι αναλυτές – να μην έχει «καθρεφτιστεί» ακόμη στη χρηματιστηριακή αγορά.
Χθες η Ελλάδα έστειλε προς τις ευρωπαϊκές αρχές το εθνικό σχέδιο για την απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, που από μόνο του και αν εφαρμοστεί σωστά, δύναται να αλλάξει καταλυτικά το προφίλ της χώρας. Την ίδια ώρα, μια σειρά εξελίξεων που άπτονται του επενδυτικού προφίλ της χώρας και επηρεάζουν νομοτελειακά τόσο το χρηματιστήριο, όσο και την πρόσβαση των ελληνικών επιχειρήσεων στην τεράστια διεθνή ρευστότητα, έρχεται να συμπληρώσει το εξαιρετικά ενδιαφέρον παζλ.
Την Παρασκευή 23 Απριλίου ήρθε η απρόσμενη αναβάθμιση από τον οίκο Standard and Poor’s της ελληνικής οικονομίας, η οποία πλέον απέχει δύο «σκαλιά» από το να πάρει επενδυτική βαθμίδα, κάτι θα γίνει μετά από πολλά χρόνια απομόνωσης και… καραντίνας. (Στην ίδια βαθμίδα έχει την Ελλάδα και ο οίκος Fitch). Χθες, η S&P προχώρησε στην αλλαγή βαθμολόγησης και των ελληνικών τραπεζών, όπως πάγια γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, δίνοντας ένα επιπλέον «bonus» στον κλάδο που σε κάθε περίπτωση, συνεχίζει να αποτελεί ναυαρχίδα του Χ.Α.
Deals και ρευστότητα
Συνάμα, μια γενικευμένη αναδιάταξη λαμβάνει χώρα σε μια σειρά από κλάδους που δείχνουν να επαναπροσδιορίζουν τη θέση τους, στη μετά Covid-19 εποχή.
Υποδομές, ενέργεια, κατασκευές, πληροφορική, τηλεπικοινωνίες, εστίαση, φιλοξενία κ.α. είναι στην αιχμή των εξελίξεων με πολλαπλά deals ήδη να έχουν καταγραφεί, ενώ επίκεινται και άλλα. Το προφίλ της χώρας έχει αλλάξει σημαντικά, όπως αποδεικνύει η μεγάλη εισροή ρευστότητας προς ελληνικές εταιρείες, είτε μέσω ομολόγων (ΔΕΗ, Motor Oil, Μυτιληναίος και Eurobank), είτε μέσω ΑΜΚ (Πειραιώς), είτε μέσω placement (ElvalHalcor, Jumbo).
Η Chipita εξαγοράστηκε από τον παγκόσμιου βεληνεκούς όμιλο Modelez έναντι περίπου 1,6 δισ. ευρώ, το CVC Capital Partners «χτίζει» ισχυρό σχήμα στα τρόφιμα και στη μεσογειακή διατροφή με την εξαγορά των Vivartia (Δέλτα, Μπάρμπα Στάθης, Ελληνική Ζύμη κ.α.) και Δωδώνη, ενώ η Viva Wallet μάζεψε κεφάλαια 80 εκατ. ευρώ από διεθνείς επενδυτές.
Η αύξηση κεφαλαίου της Πειραιώς Financial έκλεισε με συνοπτικές διαδικασίες και με πολύ μεγάλη υπερκάλυψη, ενώ το ομόλογο της Eurobank καλύφθηκε χθες σε ελάχιστες ώρες, πετυχαίνοντας υπερκάλυψη κατά 2,6 φορές με ελκυστικό επιτόκιο. Συνάμα, εφοπλιστικά κεφάλαια εισέρχονται εμμέσως στο Χ.Α. καθώς εταιρείες συμφερόντων της κας Μαριάννας Λάτση και του Βαγγέλη Μαρινάκη εξαγόρασαν σημαντικά ποσοστά σε ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Τέρνα Ενεργειακή αντίστοιχα.
Παράλληλα, συνάπτονται μεγάλες ενεργειακές συμφωνίες, όπως η κοινοπραξία της ΔΕΗ με τη γερμανική Renewables GmbH για την υλοποίηση project φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής εγκατεστημένης ισχύος έως 2GW, ενώ η Τέρνα Ενεργειακή σύναψε κοινοπραξία με τον παγκοσμίου βεληνεκούς όμιλο Ocean Winds για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Κινητικότητα και στα Mid Caps του Χ.Α.
Την ίδια ώρα, στο χρηματιστήριο καταγράφεται αύξηση ενεργών κωδικών με μικρό τμήμα του retail να επαναπροσεγγίζει την αγορά, ενώ φαίνεται πως υπάρχει και ενδιαφέρον για νέες εισαγωγές σταδιακά. Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο της αγοράς είναι ότι δείχνει αντανακλαστικά σε θετικές επιχειρηματικές ειδήσεις ή σε καλά αποτελέσματα ακόμη και για μετοχές που δεν ανήκουν στην «κάστα» του Large Cap.
Οι μετοχές του ομίλου Viohalco (Cenergy Holdings και ElvalHalcor) ξεχωρίζουν το πρώτο 4μηνο εν μέσω ανάληψης σημαντικών έργων στο εξωτερικό και αποδόσεις έως 58%, ενώ o όμιλος Intracom είναι σε τροχιά «επιστροφής» με τη μητρική να έχει κάνει σημαντικό ράλι το τελευταίο δίμηνο, καθώς μετά το +40% του Μαρτίου, κερδίζει 30,42% τον Απρίλιο.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η AVAX η οποία ύστερα από το +41% του Μαρτίου, χθες ενισχύθηκε επιπλέον κατά +7,69%, ανεβάζοντας την απόδοση τον Απρίλιο στο +30,23%, με φόντο την επιστροφή στην κερδοφορία, ύστερα από 10ετή ζημιογόνα περίοδο.
«Κλειδί» η πολιτική σταθερότητα
Ο πιο κρίσιμος ίσως καταλύτης που έχει οδηγήσει σ’ όλες τις παραπάνω εξελίξεις, είναι ότι για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια υπάρχει πολιτική σταθερότητα με μια κυβέρνηση που είναι ξεκάθαρα υπέρ των φιλικών προς τις επενδύσεις πολιτικών. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι αυτό επισήμανε την Παρασκευή και ο οίκος Standard and Poor’s στην έκθεση αναβάθμισης της χώρας μας, εξηγώντας την αναβάθμιση ως αποτέλεσμα της βελτίωσης της διακυβέρνησης.
Παράλληλα, το «κλειδί» είναι η προεξόφληση ότι αυτή η πολιτική σταθερότητα δείχνει να έχει… μέλλον, καθώς όλα τα συμφραζόμενα μαρτυρούν πως ακόμη και αν γίνουν εκλογές, θα συνεχιστεί η ίδια πολιτική. Άρα, αυτό που βλέπουν οι επενδυτές είναι τουλάχιστον 5-6 φιλικά προς τις επενδύσεις χρόνια μπροστά, που συμπίπτουν με την προθεσμία απορρόφησης των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Πάνω σ’ αυτό, όπως τονίζει παράγοντας της αγοράς, «ήταν πολύ σημαντική για την οικονομία η πολιτική απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε μόνιμα μέτρα μείωσης της φορολογίας, έχοντας και τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών. Και τούτο διότι οι θεσμοί απέδειξαν πως έχουν εμπιστοσύνη τόσο στη δημοσιονομική διαχείριση όσο και στις αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας. Πρόκειται για εξέλιξη που θα συμβάλει καθοριστικά τόσο στο επενδυτικό κλίμα, όσο και στην ανάκαμψη».
Πού ήταν η χώρα
Αυτή η πραγματικότητα που περιγράφουμε παραπάνω θα πρέπει να συγκριθεί όχι με χώρες του δυτικού κόσμου που έχουν σταθερές οικονομίες και δεν πέρασαν από υπερδεκαετή δημοσιονομική και οικονομική κρίση με μνημόνια, κουρέματα και όλα τα υπόλοιπα, αλλά με το που ήταν η Ελλάδα την προηγούμενη 10ετία.
Η χώρα από το 2010 και εντεύθεν, πέρασε δια πυρός και σιδήρου, με τις επιχειρήσεις να παραμένουν αποκλεισμένες από τη διεθνή ρευστότητα για χρόνια, ο δανεισμός να είναι σχεδόν απαγορευτικός, η χώρα φλέρταρε με το Grexit κατ’ επανάληψη, ενώ και οι πωλήσεις αγαθών υπό την… ταμπέλα made in Greece ήταν εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση.
Εκατοντάδες ελληνικές επιχειρήσεις άλλαξαν έδρα τα προηγούμενα χρόνια στρεφόμενες σε χώρες όπως η Βουλγαρία και η Κύπρος, ενώ και αρκετοί εισηγμένοι όμιλοι μετέφεραν στο εξωτερικό τη φορολογική τους έδρα. Η Coca Cola HBC μετέφερε τη φορολογική της έδρα στην Ελβετία, ενώ Viohalco και Τιτάν πήγαν στις Βρυξέλλες.
Ηλίας Ζαχαράκης: Έχουμε μπει σε μακροχρόνια γόνιμη και δημιουργική περίοδο
Ο διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης σε δηλώσεις του στο BusinessDaily.gr, τονίζει ότι είναι πολύ αισιόδοξος βλέποντας την πορεία των εξελίξεων σε οικονομία, επιχειρήσεις και χρηματιστήριο.
Ο ίδιος εκφράζει την άποψη ότι η ελληνική οικονομία και κατ’ επέκταση και το ελληνικό χρηματιστήριο έχουν μπει σε μια μακροχρόνια δημιουργική περίοδο που χαρακτηρίζεται από μεγάλη αύξηση ρευστότητας, βελτίωση του επενδυτικού προφίλ της χώρας και πολλαπλών επιχειρηματικών διεργασιών που θα φέρει και νέες εισαγωγές και στο χρηματιστήριο.
Ο ίδιος προχωρά ένα βήμα παραπέρα και σημειώνει πως η περίοδος έχει ορισμένα κοινά στοιχεία με την εποχή που προηγήθηκε του ’99, όχι φυσικά με την ίδια έκταση και χωρίς αυτές τις ακρότητες, σημειώνοντας πως «το timing είναι ιδανικό για να δούμε κάτι αντίστοιχο, φυσικά όχι στο ίδιο μέγεθος».
Σύμφωνα με τον κ. Ζαχαράκη ολόκληρη η εγχώρια επιχειρηματικότητα βρίσκεται… επί ποδός και σε δημιουργικό αναβρασμό, εν μέσω μάλιστα Covid-19 και χωρίς να έχει μπει στο “παιχνίδι” o τουρισμός. Παράλληλα, σημειώνει πως «όλη η κινητικότητα αφορά επιχειρήσεις της πραγματικής οικονομίας, αυτός ο γενικευμένος ξεσηκωμός λαμβάνει χώρα χωρίς τις τράπεζες, για πρώτη ίσως φορά τις τελευταίες δεκαετίες».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
