Η κλιματική αλλαγή γίνεται καταλύτης των παγκόσμιων οικονομικών εξελίξεων, με εκτιμήσεις ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες θα είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο και θα επηρεάζουν όχι μόνο την καθημερινότητα, αλλά και τις ιδιαίτερα κρίσιμες, κυρίως για την πορεία του πληθωρισμού, αγορές εμπορευμάτων.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το 2024 θα είναι το πιο θερμό έτος στην ιστορία για την υφήλιο, με το Βόρειο Ημισφαίριο να κινδυνεύει να «καεί» από την άνοδο της θερμοκρασίες. Οι τιμές για ορισμένα από τα πιο ζωτικά αγαθά στον κόσμο - φυσικό αέριο, ενέργεια και βασικές καλλιέργειες όπως το σιτάρι και η σόγια – ακολουθούν ανοδική πορεία. Η ναυτιλία, που έχει ήδη περιέλθει σε χάος από την Ερυθρά Θάλασσα έως τη Διώρυγα του Παναμά, είναι πιθανό να κλονιστεί ξανά από τις στεγνές υδάτινες οδούς. Και η πιθανότητα καταστροφικών πυρκαγιών αυξάνεται.
Οι συχνές φυσικές καταστροφές αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο καταστροφικών ζημιών και το κόστος ασφάλισης, ενώ δυσχεραίνουν την πρόβλεψη των κινήσεων της αγοράς. Πέρυσι, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι σεισμοί προκάλεσαν παγκόσμιες ζημιές ύψους 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με την κορυφαία αντασφαλιστική εταιρεία Munich Re.
Ορισμένοι ειδικοί προβλέπουν ότι οι τιμές του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να κάνουν άλμα πάνω από 50%, ενώ οι αγορές σιταριού και καφέ αναμένεται επίσης να συνεχίζουν το ράλι.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πρώτοι τέσσερις μήνες του 2024 ήταν οι θερμότεροι των τελευταίων 175 ετών, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Θεωρείται σίγουρα ότι το 2024 θα είναι μεταξύ των πέντε θερμότερων που έχουν καταγραφεί ποτέ και έχει 61% πιθανότητα να εκτοπίσει το 2023 από την πρώτη θέση.
Επιτείνοντας τις δυσκολίες, οι θερμοί ωκεανοί απειλούν να γεννήσουν «εκρηκτική» δραστηριότητα τροπικών κυκλώνων. Και η La Niña, ένα καιρικό πρότυπο που αναμένεται να επικρατήσει τον Αύγουστο, θα υπερφορτώσει τους τυφώνες στον Ατλαντικό, ενώ θα συνθήκες ξηρασίας στη Δύση και το Νότο των ΗΠΑ.
Για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές πετρελαίου, ο μεγαλύτερος κίνδυνος «δεν είναι η Ρωσία-Ουκρανία, δεν είναι το Ιράν, δεν είναι η Χαμάς-Ισραήλ», δήλωσε ο Εντ. Μορς, σύμβουλος της Hartree Partners και πρώην επικεφαλής της έρευνας εμπορευμάτων της Citigroup. «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το καλοκαίρι, για τον κόσμο συνολικά, είναι η εποχή των τυφώνων στον Κόλπο του Μεξικού».
«Ανηφόρα» για το φυσικό αέριο
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το φυσικό αέριο των ΗΠΑ θα μπορούσαν να εκτοξευθούν στα 4 δολάρια ανά ένα εκατομμύριο βρετανικές θερμικές μονάδες (BTU) αργότερα φέτος, εάν ο ζεστός καιρός ενισχύσει τη χρήση κλιματιστικών αρκετά ώστε να διαβρωθούν τα αποθέματα που σήμερα είναι άφθονα, σύμφωνα με έρευνα της Tradition Energy. Παράλληλα περιορίζεται η παραγωγή από σχιστόλιθο, ως απάντηση στις χαμηλές τιμές που επικρατούν το τελευταίο διάστημα, με αποτέλεσμα η προσφορά να γίνεται πιο σφιχτή.
Η Ευρώπη, η οποία δεν μπορεί πλέον να βασίζεται στον ρωσικό εφοδιασμό μετά την εισβολή στην Ουκρανία, ανταγωνίζεται πλέον με την Ασία για φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου από εξαγωγείς όπως οι ΗΠΑ, το Κατάρ και η Νιγηρία. «Το φετινό καλοκαίρι θα φέρει σχεδόν σίγουρα μια έξαρση εξουθενωτικών κυμάτων καύσωνα, ιδίως στο μέσο τμήμα των ΗΠΑ και την Ευρώπη», δήλωσε η Τζένιφερ Φράνσις, στέλεχος στο Κέντρο Κλιματικών Ερευνών Woodwell.
Ο έντονος καύσωνας στη Νοτιοανατολική Ασία που ξεκίνησε τον Απρίλιο ανάγκασε τις εταιρείες να αυξήσουν τα φορτία φυσικού αερίου. Ο καυτός καιρός έπληξε επίσης την Αίγυπτο, αναγκάζοντας την να καταφύγει στην αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου. Οι καυτές συνθήκες που κατακλύζουν την Ινδία ενισχύουν τη ζήτηση για το καύσιμο από τον τομέα της ενέργειας, σύμφωνα με την Petronet LNG.
Στην Ευρώπη και την Ασία, μια «τέλεια καταιγίδα» έντονου καύσωνα, διαταραχών των αμερικανικών εξαγωγών λόγω τυφώνων και επιδεινούμενης ξηρασίας που αποδεκατίζει την υδροηλεκτρική ενέργεια στη Λατινική Αμερική θα μπορούσε να εκτοξεύσει τις τιμές του φυσικού αερίου περίπου 50% έως 60% πάνω από τα σημερινά επίπεδα, ανέφεραν αναλυτές της Citigroup τον Απρίλιο.
Πιθανές διακοπές ρεύματος
Οι αγορές ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετωπίζουν παρόμοιο κίνδυνο από μια έξαρση της ζήτησης. Η άνοδος των θερμοκρασιών στο Τέξας δοκιμάζει το δίκτυο της πολιτείας, με τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας για τον Αύγουστο να ξεπερνούν πρόσφατα τα 200 δολάρια ανά μεγαβατώρα, τις υψηλότερες από το 2022 για αυτή την εποχή του έτους. Ο ανοδικός κίνδυνος είναι τεράστιος: οι τιμές ανέβηκαν πάνω από 800% τον περασμένο Αύγουστο εν μέσω καύσωνα. Και η πολιτεία έχει επανειλημμένα ακροβατήσει στα πρόθυρα εκτεταμένων διακοπών ρεύματος τα δύο τελευταία καλοκαίρια.
Στην Ευρώπη, η καύσωνας μπορεί να αναγκάσει ορισμένα γαλλικά πυρηνικά εργοστάσια - τα οποία παρέχουν περίπου το 70% της ηλεκτροπαραγωγής της χώρας - να κλείσουν. Αυτό συμβαίνει επειδή πολλοί αντιδραστήρες βασίζονται σε ποτάμια για ψύξη, και όταν οι θερμοκρασίες του νερού είναι πολύ υψηλές, οι περιβαλλοντικοί κανόνες για την προστασία της υδρόβιας άγριας ζωής μπορεί να αναγκάσουν τις εγκαταστάσεις να κλείσουν προσωρινά.
Το ράλι στα αγροτικά προϊόντα
Για τις αγορές αγροτικών εμπορευμάτων, οι διαταραχές της προσφοράς αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το σιτάρι έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο και τα funds μειώνουν τα πτωτικά στοιχήματα που διατηρούν εδώ και σχεδόν δύο χρόνια. Οι ξηρές συνθήκες στη Ρωσία, έναν βασικό παγκόσμιο εξαγωγέα, ωθούν τους αναλυτές να μειώσουν τις εκτιμήσεις για τη συγκομιδή. Οι εργασίες στα χωράφια στη Δυτική Ευρώπη έχουν επιβραδυνθεί από τις υπερβολικές βροχοπτώσεις, ενώ οι επιθέσεις στις γεωργικές υποδομές απειλούν τις εξαγωγές στην Ουκρανία.
Στη Βόρεια Αμερική, μεγάλο μέρος του κορυφαίου παραγωγού των ΗΠΑ που είναι το Κάνσας, υποφέρει από ακραία ξηρασία. Μέχρι στιγμής, οι εκτιμήσεις από τη φετινή πορεία της σοδειάς δείχνουν ότι τα χωράφια σιταριού της πολιτείας θα παράγουν περισσότερο από ό,τι το 2023, όταν η ξηρασία ήταν τόσο μεγάλη που πολλά χωράφια δεν κατάφεραν ολοκληρώσουν τη συγκομιδή.
Οι ακραίες καιρικές συνθήκες ήταν ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν στο ιλιγγιώδες ράλι του κακάο και οι αγορές καφέ αντιμετωπίζουν τώρα παρόμοιους κινδύνους. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για τον καφέ Arabica, θα μπορούσαν να κάνουν άλμα περίπου 30% και να φτάσουν τα 2,60 δολάρια ανά λίβρα μέσα στους επόμενους μήνες, αν επικρατήσουν δυσμενείς καιρικές συνθήκες και προβλήματα παραγωγής στη Βραζιλία και το Βιετνάμ και οι διαχειριστές κεφαλαίων προχωρήσουν σε ένα όργιο αγορών, ανέφεραν αναλυτές της Citigroup αυτό το μήνα.
Η αγορά πετρελαίου
Η έντονη ζέστη μπορεί να επηρεάσει κάθε γωνιά της αγοράς πετρελαίου, από την παραγωγή έως τη ναυτιλία και τη διύλιση. Πέρυσι, η χειρότερη περίοδος πυρκαγιών στον Καναδά που έχει καταγραφεί ποτέ, ώθησε τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου να μειώσουν την παραγωγή έως και 300.000 βαρέλια την ημέρα. Το 2023, οι πυρκαγιές γλίτωσαν σε μεγάλο βαθμό την κύρια παραγωγική περιοχή της χώρας - αλλά ο αντίκτυπος φέτος θα μπορούσε να είναι τεράστιος. Στα τέλη Απριλίου, το 63% της χώρας ήταν ασυνήθιστα ξηρό ή σε ξηρασία, σύμφωνα με το North American Drought Monitor, δημιουργώντας συνθήκες ώριμες για πυρκαγιές.
Η έντονη ζέστη μπορεί να διαταράξει τις λειτουργίες των διυλιστηρίων, καταπονώντας τις μονάδες επεξεργασίας και επηρεάζοντας την ικανότητα διατήρησης σταθερών εσωτερικών θερμοκρασιών. Οποιοδήποτε άμεσο κλείσιμο διυλιστηρίου θα επέλθει εάν το δίκτυο υπερφορτωθεί και η εγκατάσταση χάσει την ισχύ της. Ο ζεστός καιρός απειλεί επίσης να διαταράξει τους αγωγούς αργού πετρελαίου προκαλώντας τη δημιουργία ατμών. Και ορισμένοι traders προετοιμάζονται για την υποτιθέμενη ασυνήθιστα ενεργή περίοδο τυφώνων, μια άλλη απειλή για τα διυλιστήρια πετρελαίου.
Πλήγμα στη Ναυτιλία
Οι μεταφορές μέσω δεξαμενόπλοιων ενδέχεται επίσης να επηρεαστούν, καθώς η ξηρασία ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα διέλευσης σε βασικές πλωτές οδούς, όπως η διώρυγα του Σουέζ.
Ο ποταμός Ρήνος - η πιο πολυσύχναστη εμπορική πλωτή οδός της Ευρώπης, η οποία μεταφέρει τα πάντα, από ντίζελ έως άνθρακα, στην ενδοχώρα από το γιγαντιαίο λιμάνι του Ρότερνταμ στην Ολλανδία - έχει δει ρεκόρ χαμηλών επιπέδων νερού τα τελευταία χρόνια.
Τους επόμενους μήνες, η απειλή άγριων καιρικών συνθηκών είναι έτοιμη να κρατήσει τους εμπόρους εμπορευμάτων σε εγρήγορση, δήλωσε ο Καρλ Νιλ, αναλυτής ενέργειας στην StoneX Group, ο οποίος εκτιμά ότι «μετά την αβεβαιότητα έρχεται η μεταβλητότητα. Πώς θα επηρεάσει η ζέστη τις καλοκαιρινές καλλιέργειες; Πόσο θα ανταγωνιστεί η ζήτηση ψύξης με τις ενέσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου; Η αγορά αρχίζει να τιμολογεί αυτή την αβεβαιότητα».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
