Η κινεζική πρωτοβουλία «Belt and Road Initiative» (BRI) είναι πολύ γνωστή στη χώρα μας, καθώς στο «νέο δρόμο του μεταξιού» έχει ενταχθεί και το λιμάνι του Πειραιά.
Πολύ λιγότερο γνωστή είναι, η πρωτοβουλία «Global Energy Interconnection» (GEI), της οποίας ηγείται η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης δικτύων στον κόσμο που είναι ταυτόχρονα η μεγαλύτερη κρατική εταιρεία της Κίνας, η State Grid, που ελέγχει και το 24% του ΑΔΜΗΕ. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο με στόχο τη δημιουργία ενός παγκόσμιου υπερ-δικτύου που θα διασυνδέει κάθε ήπειρο με υποθαλάσσια καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που θα παράγεται από ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ) στην Κίνα!
Δεν γνωρίζουμε αν ο επικεφαλής της State Grid, ο πανίσχυρος Γουέι Κου (Wei Kou), που συνόδευε τον Κινέζο πρόεδρο Xi Jinping στην Αθήνα και συναντήθηκε με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη μίλησε για το σχέδιο «GEI». Σίγουρα, όμως, μίλησε για το ενδεχόμενο αύξησης του ποσοστού που κατέχουν οι Κινέζοι στον ΑΔΜΗΕ, καθώς η κυβέρνηση προωθεί σχέδιο περαιτέρω ιδιωτικοποίησης.
Μίλησε σίγουρα και για την ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής – Κρήτης, καθώς και για τα άλλα σχέδια διασυνδέσεων (π.χ. Δωδεκάνησα) που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ. Κατά πληροφορίες ο Γουέι αναφέρθηκε και στα σχέδια της State Grid στις ΑΠΕ. Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε πως ο κινεζικός κολοσσός υπέγραψε συμφωνία με τη νορβηγική NBT για την κατασκευή του μεγαλύτερου αιολικού πάρκου στον κόσμο, ισχύος 750 MW στην Ουκρανία, σε μια επένδυση 1,11 δισεκ. δολαρίων.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει πως προτίθεται να πωλήσει πρόσθετο ποσοστό του ΑΔΜΗΕ, χωρίς να έχει γίνει γνωστό αν θα πωληθεί το 25% - 30% ή μεγαλύτερο. Ταυτόχρονα αναζητεί σημαντικά κεφάλαια προκειμένου να προχωρήσει η ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής – Κρήτης, κόστους περί το ένα δισ. ευρώ, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει εξασφαλιστεί η συμμετοχή Ευρωπαίου διαχειριστή.
Στην «Αριάδνη Interconnection», την θυγατρική του ΑΔΜΗΕ που προωθεί την ηλεκτρική διασύνδεση αναζητούν στρατηγικό εταίρο και όλα δείχνουν πως υπήρξε «πρόσκληση» προς την κινεζική πλευρά. Ο ΑΔΜΗΕ κατέχει το 100% της «Αριάδνη Interconnection» και έχει τη δυνατότητα πώλησης μειοψηφικού ποσοστού με βάση τις αποφάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), καθώς χρειάζεται σημαντικά κεφάλαια για να προχωρήσει το έργο του ενός δισ. ευρώ.
Η ελληνική πλευρά εμφανίζεται να προχώρησε και σε αντίστοιχη πρόσκληση ώστε να συμμετάσχουν κινεζικοί όμιλοι και σε άλλες ενεργειακές ιδιωτικοποιήσεις όπως τη ΔΕΠΑ και των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ), αλλά και σε έργα διαχείρισης απορριμμάτων που σχεδιάζονται σε Κεντρική Μακεδονία και αλλού.
Στο Πεκίνο δεν περίμεναν, πάντως, τον ΑΔΜΗΕ για να βάλουν πόδι στην Κρήτη. Ηδη οι κινεζικές CGGC και SUPCON συνεργάζονται με την NUR Hellas σε μια επένδυση 300 εκατ. ευρώ για την κατασκευή ηλιοθερμικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τεχνολογία τηγμένου άλατος στον Αθερινόλακκο Λασιθίου με ισχύ 52 ΜW μέσω του οποίου μπορεί να καλυφθεί το 10% των ενεργειακών αναγκών της Κρήτης. Πρόκειται για την επένδυση «MINOS 52 MW» που είχε κολλήσει επί δέκα χρόνια και πρόσφατα πήρε το πράσινο φως από την ελληνική δημόσια διοίκηση
Αρνητικοί οι Ευρωπαίοι
Στην ενεργειακή αγορά υποστηρίζουν πως στο ΥΠΕΝ πρέπει να κινηθούν με εξαιρετική προσοχή καθώς είναι γνωστή η αρνητική στάση ισχυρών ευρωπαϊκών κρατών – και συνεπώς της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – στις κινεζικές επενδύσεις στην ενέργεια ή άλλους στρατηγικούς τομείς της οικονομίας.
Την τελευταία διετία υπήρξαν, μάλιστα, και μπλόκα σε προσπάθειες της State Grid να αποκτήσει ποσοστά – μικρά ή μεγαλύτερα – σε διαχειριστές δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη. Κάτι τέτοιο συνέβη προ διετίας στο Βέλγιο με την Eandis και πέρυσι στην Γερμανία με την 50Hertz. Το Βερολίνο έστειλε την αναπτυξιακή τράπεζα KfW να επενδύσει στην 50Hertz ώστε να μη χρειαστεί το φρέσκο χρήμα των Κινέζων. Η State Grid ελέγχει εδώ και περίπου πέντε χρόνια το 25% της REN, του αντίστοιχου ΑΔΜΗΕ στην Πορτογαλία, αλλά αντιμετώπισε πολλά εμπόδια για τις νέες επενδύσεις της στην Ευρώπη.
Πριν από λίγες εβδομάδες, και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, σε ομιλία του στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ήταν ξεκάθαρος πως η Ουάσινγκτον δε βλέπει με καλό μάτι την περαιτέρω διείσδυση των Κινέζων στην Ελλάδα.