Αν και η κατάσταση στο ευρωπαϊκό λιανεμπόριο φέτος εμφανίζεται ελαφρώς βελτιωμένη έναντι του 2023, ωστόσο καταναλωτές και λιανέμποροι συνεχίζουν να είναι προβληματισμένοι. Σύμφωνα με έρευνα της McKinsey, φέτος περισσότεροι από το 45% των Ευρωπαίων καταναλωτών εξακολουθούν να αναζητούν τρόπους εξοικονόμησης χρημάτων όταν ψωνίζουν.
Ωστόσο, αυτός ο αριθμός είναι χαμηλότερος από πέρυσι, ενώ εξακολουθεί να είναι παρόμοιος μεταξύ των εισοδηματικών ομάδων. Η μείωση της καταναλωτικής δαπάνης εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος. Αντιθέτως από το 2023, τα νοικοκυριά υψηλού εισοδήματος αρχίζουν να ξοδεύουν περισσότερα. Η καθαρή πρόθεση των νοικοκυριών υψηλού εισοδήματος να αγοράσουν περισσότερα προϊόντα υψηλής ποιότητας ή βιολογικά προϊόντα αυξήθηκε περαιτέρω στις αρχές του 2024 και είναι πλέον σαφώς θετική.
Τα αποτελέσματα της έρευνας μεταξύ των καταναλωτών διαφέρουν πολύ από χώρα σε χώρα, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται σημαντικές διαφορές στην ανάπτυξη της αγοράς σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη των προϊόντων της ιδιωτικής ετικέτας συνεχίζεται και αναμένεται να συνεχιστεί, ακόμη και αν βελτιωθεί η οικονομία. Τόσο οι ιδιωτικές ετικέτες όσο και οι αλυσίδες των discount stores παρουσίασαν ισχυρή ανάπτυξη σε όλη την Ευρώπη, στη διάρκεια του 2023, κερδίζοντας 1,8 και 2,9 ποσοστιαίες μονάδες, αντίστοιχα. Και μάλιστα οι καταναλωτές συνεχίζουν να έχουν θετικές εμπειρίες με τις προσφορές της ιδιωτικής ετικέτας.
Σύμφωνα με την έρευνά της McKinsey, το 83% των καταναλωτών αξιολογούν τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας ως ίσης ή καλύτερης ποιότητας από τα επώνυμα προϊόντα. Επομένως, όπως επισημαίνεται «δεν αναμένουμε από τους αγοραστές να επιστρέψουν ακόμη και αν βελτιωθεί το περιβάλλον της αγοράς» στα επώνυμα προϊόντα.
Το 2024, οι λιανεμπορικές επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να νιώθουν πίεση στα περιθώρια της κερδοφορίας τους. Οι βασικοί λόγοι είναι φέτος η αύξηση των ενοικίων των καταστημάτων και του εργατικού κόστους. Σύμφωνα με την έρευνα μεταξύ των διευθυνόντων συμβούλων, η μείωση του λειτουργικού κόστους επιχειρήσεων και η αύξηση του περιθωρίου κέρδους είναι η πρώτη προτεραιότητα για το 70% των CEOs έναντι 67% πέρυσι.
Για να βελτιώσουν τα περιθώρια κέρδους τους, οι λιανέμποροι αναμένεται να εντείνουν τις διαπραγματεύσεις με τους προμηθευτές τους. Στη διάρκεια του 2023, παρατηρήθηκαν έντονες διαπραγματεύσεις μεταξύ λιανεμπόρων και προμηθευτών, κατά τις οποίες ορισμένα κορυφαία προϊόντα «πετάχτηκαν» προσωρινά από τα ράφια των καταστημάτων. Φέτος οι διαπραγματεύσεις θα είναι ακόμη πιο έντονες. Οι συμμαχίες μεταξύ των αγοραστών αποκτούν δύναμη και επιλεγμένες νέες αναδύονται—όπως η πρόσφατα ανακοινωθείσα συνεργασία μεταξύ της Auchan και της Intermarché.
Εν τω μεταξύ, οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές αναμένεται να συνεχιστούν, καθώς οι λιανέμποροι αναζητούν οικονομίες κλίμακας.
Παράλληλα τα δεδομένα δείχνουν επίσης μεγάλες διαφορές μεταξύ χωρών και τμημάτων καταναλωτών. Σε ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, οι καταναλωτές αναφέρουν ισχυρή πρόθεση να αυξήσουν τις αγορές τους, ενώ σε άλλες αγορές, οι καταναλωτές εξακολουθούν να είναι λιγότερο αισιόδοξοι για το μέλλον (για παράδειγμα, στην Ιταλία και την Ελβετία).
Ως εκ τούτου η αγορά στην Ευρώπη το 2024 θα είναι αρκετά ετερογενής, με σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών. Το ίδιο θα ισχύσει και για τους καταναλωτές. Για παράδειγμα, τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος εξακολουθούν να κάνουν περιορισμένες αγορές, ενώ τα νοικοκυριά υψηλού εισοδήματος σκοπεύουν να ξοδέψουν περισσότερα χρήματα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ή σε επιλεγμένες κατηγορίες.
Επίσης οι διευθύνοντες σύμβουλοι του λιανεμπορίου εξακολουθούν να ανησυχούν—αν και λιγότερο από πέρυσι. Το 76% των Ευρωπαίων CEOs λιανικής πώλησης εξακολουθούν να ανησυχούν για τις δύσκολες συνθήκες της αγοράς. Το 36% αναμένει ότι οι συνθήκες της αγοράς θα γίνουν χειρότερες από ό,τι το προηγούμενο έτος (από 44% το 2023 και 60% το 2022), ενώ το 40% αναμένει ότι θα παραμείνουν ίδιες (από 33% το 2023). Οι διευθύνοντες σύμβουλοι ανησυχούν ιδιαίτερα για τις τιμές και τον πληθωρισμό.